ጋዛ፡ አለም አቀፉ ማህበረሰብ የት ነው ያለው?
የእዚህ ዝግጅት አቅራቢ መብራቱ ኃ/ጊዮርጊስ-ቫቲካን
አለም አቀፍ የፍልስጤም ህዝቦች የአንድነት ቀን እ.ኤ.አ ህዳር 29 ቀን የሚከበር ሲሆን ወደ 50 አመታት ሲከበር ቆይቷል። እ.ኤ.አ. በ1977 ዓ.ም በተባበሩት መንግስታት ድርጅት ከተመሰረተ ጀምሮ እለቱ የፍልስጤም ህዝብ የማይገሰሱ መብቶችን አለምአቀፋዊ ማሳሰቢያ ሆኖ አገልግሏል፣ እንዲሁም ለአስርት አመታት የዘለቀው አለመረጋጋት በሰላማዊ መንገድ የመፍታት ተስፋ ሆኖ ቆይቷል።
ይህ ተስፋ የፍልስጤምን የመከፋፈል እድል ወይም የሁለት-ግዛት መፍትሄን ያጠቃልላል ፣ ለዚህም ርዕሰ ሊቃነ ጳጳሳት ፍራንችስኮስም ድጋፋቸውን ያረጋገጡበት እና ድጋፋቸውን የሰጡ ሲሆን በተለይም በቅርቡ እ.አ.አ በህዳር 22 ቀን የጠቅላላ የትምህርተ ክርስቶስ አስተምህሮ ማብቂያ ላይ ባደረጉት ንግግር እና በእስራኤል እና ፍልስጤማውያን መካከል የውይይት እና እውቅና አስፈላጊነት አበክረው መናገራቸው ይታወሳል።
ሁሉም ዓይኖች በጋዛ ላይ
ይህን ቀን ስናከብር ዘንድሮ በተለይ ትዝታው ጋዛ ላይ ሲሆን ከአንድ አመት በላይ ያላሰለሰ የእስራኤል ወታደራዊ ጥቃት አካባቢውን አውድሟል። እንደ ግብረ ሰናይ ድርጅቶች በጥቃቱ በሺዎች የሚቆጠሩ ህጻናትን ጨምሮ ከ45,000 በላይ ሰዎች ተገድለዋል። ይህ በእንዲህ እንዳለ ከ10 የጋዛ ነዋሪዎች መካከል 9ኙ ተፈናቅለዋል።'አደጋ'ን በመግለጽ ላይ
ሁኔታው በበቂ ሁኔታ አጎሳቋይ ያልሆነ ይመስል፣ የዝናብና ዝቅተኛ የአየር ሙቀት መምጣት ሁኔታውን አባብሶታል። ሁኔታውን የሚከታተሉ ሰዎች “ትንንሽ ልጆች ላሉት ቤተሰብ ወይም አካል ጉዳተኞች ወይም ለካንሰር በሽተኞች ይህ ምን ማለት እንደሆነ አስቡት” በማለት ሁኔታው ኢሰብአዊ ቢሆንም እነዚህ በጣም እውነተኛ ህይወት እንደሆኑ ያስታውሱናል፤ ይህም ብዙውን ጊዜ ሊታሰብ የማይቻል ችግር ይገጥማቸዋል። አስቡት፣ “በጣም ተጋላጭ በሆነ ሁኔታ ውስጥ ላሉ ሰዎች ያላቸውን ሁሉ እንዲያጡ” ያደርጋል ሲሉ ስለ ሁኔታው አስከፊነት የሚናገሩ ሲሆን “ያላቸው ሁሉ ጊዜያዊ መጠለያ ብቻ ነው” ሲሉ የሁኔታውን አስከፊነት ተናግረዋል።
እስከ ባለፈው እሮብ ኅዳር 18/2017 ዓ.ም ድረስ 7000 ቤተሰቦች በከባድ ዝናብ ተጎድተዋል እና አሁን በአየር ድብደባ ከመሞት ባሻገር በበሽታዎች የሚሞቱ ሰዎች ቁጥር ቀላል አይደለም እንደ አለመታደል ሆኖ፣ ዝናብ በሚዘንብበት ጊዜ በሽታዎች ይስፋፋሉ፣ እና በጋዛ "በቂ የሕክምና ቁሳቁሶች ወይም የሚሰሩ የሕክምና ተቋማት የሉም" ሲሉ ስለሁኔታው የሚያውቁ ሲናገሩ ይደመጣል።
በጋዛ እና ከዚያ በላይ ለአስር አመታት መፈናቀል
ነገር ግን የፍልስጤም ህዝብ ችግር ከዚህ የበለጠ ይሄዳል። "ሰማንያ አራት በመቶ የጋዛ ግዛት አከባቢያቸውን ለቅቀው እንዲሄዱ በተሰጣቸው ትእዛዝ ስር ነው" ይህም ማለት ወደ 1.9 ሚሊዮን ሰዎች አካባቢያቸውን ለቀው እንዲሄዱ የምያደርግ ትእዛዝ ነው። “በተፈናቀሉ ቁጥር የበለጠ ተጋላጭ ይሆናሉ” በማለት ተንታኞች ይገልጻሉ። ነገር ግን ዓለም አቀፍ ከፍልስጤም ህዝቦች ጋር የአንድነት ቀን ከተመሠረተበት ቀን (እ.አ.አ 1977) እንደምንረዳው "ፍልስጤማውያን መፈናቀል አዲስ ነገር አይደለም"። የፍልስጤም መፈናቀል እ.አ.አ በ1948 ዓ.ም. የጀመረው ፍልስጤማውያን ናክባ (ወይም “አደጋ”) ብለው በሚጠሩበት ወቅት ሲሆን ከ700,000 በላይ ፍልስጤማውያን በግዳጅ የተፈናቀሉበት ወይም ከአረብ-እስራኤል ጦርነት በኋላ በተቀሰቀሰው የአረብ-እስራኤል ጦርነት ወቅት ቤታቸውን ጥለው ለመሰደድ የተገደዱበት ወቅት ነው።
የፍልስጤም ስደተኞች እ.ኤ.አ. በ1948 የእስራኤል መንግስት አዋጅን በመቃወም በተካሄደው የአረብ ጦርነት ወቅት እጃቸውን ከሰጡ በኋላ ወደ ቀያቸው ተመለሱ። እስካሁን ድረስ፣ ከእነዚህ ስደተኞች ብዙዎቹ ከቤተሰቦቻቸው ጋር፣ አሁንም በክልሉ በሚገኙ ካምፖች ውስጥ ይኖራሉ፣ ሀገር አልባ እና መመለስ አልቻሉም። ከዚያን ጊዜ ጀምሮ በተከሰቱት ግጭቶች የበለጠ መፈናቀል ተከስቷል፣ ለምሳሌ በ1967 የስድስት ቀን ጦርነት፣ 300,000 ፍልስጤማውያን የተፈናቀሉበት ወቅት ነበር።
ነገር ግን ከጥቅምት 7 ቀን 2023 ጀምሮ የሃማስ ሚሊሻዎች በእስራኤል ላይ ጥቃት ካደረሱ በኋላ 1,200 ሰዎችን ሲገድሉ እና 240 ተጨማሪ ታግተው ከወሰዱበት ጊዜ ጀምሮ መፈናቀል በአዲስ መልክ እየታየ ነው። አሁን የመፈናቀሉ መጠን እና ቅርፅ ከዚህ በፊት ታይቶ የማይታወቅ ነው፣ በጋዛ ብቻ ሳይሆን በዌስት ባንክ እና በሊባኖስም እየተከሰተ መሆኑን ይነገራል። "የተስፋ መቁረጥ ስሜት አለ፣ ይህ ቅዠት መቼ ነው የሚያበቃው?" በማለት ሰዎች ይጠይቃሉ።
አለም አቀፉ ማህበረሰብ የት ነው ያለው?
በዓለም ዙሪያ ሰዎች የፍልስጤም ህዝብ እና በተለይም በጋዛ ውስጥ ያሉ ሰዎች ችግር ይሰማቸዋል። በዚህ ቅዠት ውስጥ፣ ከአስራ አራት ወራት በኋላ፣ “ሁሉንም ነገር አጥተው ሁሉንም ነገር የሚያስፈልጋቸው ሰዎች” እንደተተው ሊሰማቸው አይችልም፣ “አለም አቀፉ ማህበረሰብ የት ነው ያለው? በማለት ደጋግመው ይጠይቃሉ።
በመላው ዓለም ተቃውሞዎች ቢደረጉም "መተው ወደ ጋዛ ሰርጥ በሚገቡት በጣም ጥቂት የእርዳታ መኪኖች ውስጥ ይንጸባረቃል"፥ በጋዛ ውስጥ ላሉ ሰዎች፣ “ዓለም አቀፍ ትብብር ማለት የተኩስ አቁም፣ ታጋቾችን ወደ ቤት ለማምጣት እና ሰዎች ሕይወታቸውን እንዲቀጥሉ በጊዜ ሂደት በቂ እና ቀጣይነት ያለው እርዳታ እንዲደረግ ግፊት አለ ማለት ነው።
ርዕሰ ሊቃነ ጳጳሳት ፍራንችስኮስ ለጋዛ ሰዎች ያላቸው ቅርበት
በጋዛ ሰርጥ የተኩስ አቁም ጥሪውን የተቀላቀሉት ርዕሰ ሊቃነ ጳጳሳት ፍራንችስኮስ ከመላው የካቶሊክ ቤተ ክርስቲያን ጋር በመሆን ነው። "የህዝቡን ስቃይ ለማስቆም እንደ እርሳቸው ያሉ ጥሪዎች እንፈልጋለን፣ ይህን አንድነት እንፈልጋለን” ሲሉ ለጉዳዩ ቅርበት ያላቸው ሰዎች ሲገልጹ ይሰማል።
የሰላም እጥረት እና የሁከት መኖር የበለጠ ብጥብጥ እና ስቃይ እንደሚያመጣ እናውቃለን። የተኩስ አቁም ስምምነት በጣም ዘግይቷል።