Папа: паміж навукай і верай няма ніякага канфлікту

Аляксандр Панчанка - Vatican News

20 чэрвеня 2024 года Францішак прыняў на аўдыенцыі ў Ватыкане ўдзельнікаў ІІ Канферэнцыі Ватыканскай астранамічнай абсерваторыі, арганізаванай у памяць пра выбітнага бельгійскага фізіка, езуіта, ксяндза Жоржа Лемэтра, першаадкрывальніка тэорыі Вялікага выбуху. Форум праходзіць у Кастэль-Гандольфа на тэму Чорныя дзіркі, гравітацыйныя хвалі і прасторава-часавыя сінгулярнасці. У ім бяруць удзел каля сарака вучоных, сярод якіх два лаўрэаты Нобелеўскай прэміі.

Францішак заўважыў, што ўклад ксяндза Жоржа Леметра ў навуку ў апошнія гады набыў сусветнае прызнанне. Гэта пацвярджае рашэнне Міжнароднага астранамічнага саюза, прынятае ў 2018 годзе, перайменаваць знакаміты “закон Хабла”, які тычыцца расшырэння Сусвету, у закон “Хабла-Леметра”, бо святар адкрыў яго на некалькі гадоў раней за амерыканскага навукоўцу.

Вывучэнне сусвету важнае для навукі і духоўнага жыцця

Пантыфік заўважыў, што Касцёл уважліва ставіцца да даследаванняў космасу, бо яны ўзрушваюць адчувальнасць і розум людзей. “Пачатак сусвету, яго эвалюцыя, глыбокая структура прасторы і часу ставяць чалавека перад патрэбай шукаць сэнс у вялізарным сцэнарыі, у якім ён рызыкуе заблукаць”, - сказаў Папа, дадаючы, што гэтыя тэмы маюць асаблівае значэнне для тэалогіі, філасофіі, навукі, а таксама для духоўнага жыцця.

Узорны святар і навуковец

“Жорж Леметр быў узорным святаром і навукоўцам. Яго чалавечы і духоўны шлях уяўляе сабой прыклад жыцця, з якога мы ўсе можам павучыцца”, - падкрэсліў Святы Айцец.

Францішак нагадаў, што Леметр адказаў на сваё пакліканне святара і навукоўцы ў дарослым узросце, пасля таго як у адпаведнасці з пажаданнем свайго бацькі пачаў вывучаць інжынерную справу і перажыў жахі Першай сусветнай вайны, на якую быў прызваны.

Бог заўсёды застаецца таямніцай

“Спачатку ён быў, як кажуць, “канкардыстам”, гэта значыць верыў, што навуковыя ісціны завуаліраваны ў Святым Пісанні. Затым яго чалавечы досвед і далейшыя духоўныя пошукі прывялі яго да разумення таго, што навука і вера ідуць двума рознымі і паралельнымі шляхамі, паміж якімі няма ніякага канфлікту. Наадварот, гэтыя шляхі могуць гарманізаваць адзін аднаго, бо і навука, і вера для верніка, маюць адну і тую ж матрыцу ў абсалютнай Праўдзе Бога. Шлях веры прывёў яго да асэнсавання таго, што стварэнне і Вялікі выбух – гэта дзве розныя рэчаіснасці, і што Бог, у якога ён верыць, не можа быць аб’ектам, што лёгка класіфікуецца чалавечым розумам, а з’яўляецца “схаваным Богам”, які заўсёды застаецца ў вымярэнні таямніцы, што не паддаецца поўнаму разуменню”, - сказаў Папа.

Навука павінна служыць людзям

Пантыфік пажадаў, каб канферэнцыя ў Ватыканскай абсерваторыі дапамагла навукоўцам прасунуцца ў сферы іх даследаванняў да Ісціны, якая “без сумневаў з’яўляецца эманацыяй Божай любові”. “Вера і навука могуць быць злучаны ў любові, калі навука будзе пастаўлена на службу людзям нашага часу, а не будзе перакручана на шкоду ці нават на пагібель нам”, - сказаў ён, заклікаючы сваіх гасцей выйсці на “перыферыі ведаў”, каб сустрэцца там з Богам-Любоўю, які “супакойвае і спаталяе прагу нашых сэрцаў”.