Святы Пасад у ААН: клімат і карэнныя народы ў небяспецы
Аляксандр Амяльчэня - Vatican News
На 79-й сесіі Генеральнай Асамблеі ААН арцыбіскуп Габрыэле Кача падкрэсліў, што наступствы змены клімату ўжо відавочныя і разбуральныя. Экстрэмальныя пагодныя з'явы становяцца ўсё больш частымі і суровымі, выклікаючы беспрэцэдэнтны ўзровень смерці людзей і пазбаўлення сродкаў да існавання. Рост тэмпературы і дэградацыя навакольнага асяроддзя дэстабілізуюць экасістэмы, што прыводзіць да ланцуговай рэакцыі праблем – ад страты біяразнастайнасці да масавага перамяшчэння людзей.
У сваім выступленні дыпламат вылучыў тры асноўныя прынцыпы, якія павінны накіроўваць глабальны адказ на кліматычныя змены. Па-першае, кожны народ нясе адказнасць за абарону клімату для цяперашніх і будучых пакаленняў. Па-другое, змена клімату – гэта пытанне справядлівасці і салідарнасці, бо самыя ўразлівыя краіны пакутуюць найбольш, хоць і найменш уплываюць на існаванне праблемы. Па-трэцяе, тэрміновасць крызісу патрабуе глыбокай культурнай трансфармацыі, якая закранае наш лад жыцця і спажывання.
Звяртаючыся да пытання правоў карэнных народаў, арцыбіскуп Кача падкрэсліў іх асаблівую ўразлівасць перад кліматычнымі зменамі і іншымі выклікамі сучаснасці. Яны сутыкаюцца з рызыкай страты сваіх зямель, культуры і традыцыйнага ладу жыцця. Гэта не толькі пагражае іх існаванню, але і можа прывесці да страты каштоўных ведаў аб устойлівым кіраванні прыроднымі рэсурсамі.
Арцыбіскуп заклікаў да прызнання і інтэграцыі экалагічных практык карэнных народаў у глабальныя стратэгіі барацьбы са зменай клімату і захавання біяразнастайнасці. Ён падкрэсліў важнасць падтрымкі маладога пакалення карэнных народаў, якое выступае мостам паміж традыцыямі і сучаснасцю, і з'яўляецца ключавым фактарам у захаванні іх культурнай спадчыны.
Заключаючы сваё выступленне, прадстаўнік Святога Пасада падкрэсліў, што вырашэнне кліматычнага крызісу і захаванне правоў карэнных народаў – гэта дзве стараны аднаго медаля. Ён заклікаў да глабальнай салідарнасці і рашучых дзеянняў, падкрэсліваючы, што толькі сумеснымі намаганнямі мы зможам стварыць устойлівую будучыню для ўсіх жыхароў нашай планеты.
