Касцёл і прэвентыўная медыцына: даўні саюз
Ян Глінскі – Vatican News
Андрэа Тарніелі нагадаў, што на мяжы XVIII-XIX стст., калі ў Еўропе бушавала эпідэмія натуральнай воспы, на тэрыторыі Папскай дзяржавы праводзілася кампанія па вакцынацыі. Яна была абвешчана адмысловым дэкрэтам за подпісам бліжэйшага супрацоўніка Пія VII, кардынала Эркале Кансальві, тагачаснага Дзяржаўнага сакратара Яго Святасці Папы.
У дакуменце ад 20 чэрвеня 1822 г. вакцына акрэслівалася як “Божы дар” і “моцны сродак, які Божы Провід даў у распараджэнне любячых бацькаў для ратавання іх дзяцей”. Гэта ўдакладненне рабілася ў сувязі з існаваннем прадузятых адносін да вакцыны. “У некаторых бацькоў глыбока ўкаранёныя забабоны былі нават большыя, чым любоў да свайго патомства”, - гаворыцца ў дэкрэце.
Для эфектыўнага правядзення кампаніі па распараджэнні Пія VII была створана Цэнтральная камісія па вакцынацыі і кансультацыйная Рада, у якую ўваходзілі ўрачы і выкладчыкі з медыцынскіх факультэтаў Рымскага і Балонскага ўніверсітэтаў. Асаблівая ўвага звярталася на сітуацыю дзяцей: дэкрэт прадугледжваў правядзенне вакцынацыі ў сіроцкіх прытулках. Усе ўрачы, якія тады працавалі ў Папскай дзяржаве, былі абавязаны ўмець рабіць прышчэпкі.
Насельніцтва заклікалі далучыцца да кампаніі вакцынацыі і, згодна з заканадаўствам, для атрымання субсідый, ільгот або прэмій трэба было паказаць “даведку, якая сведчыць пра тое, што заяўнік, з’яўляючыся главой сям’і, забяспечыў ёй вакцынацыю”.
Аднак людзям было цяжка пераадолець свае страхі і прадузятасці, таму амбіцыйная праграма вакцынацыі так і не набыла масавага характару. У верасні 1824 г. наступны Папа Леў XII скасаваў абавязковую вакцынацыю, устаноўленую два гады таму, заявіўшы, што прышчапіцца заўсёды можна бясплатна і дабравольна.
Папа Грыгорый XVI даў новы штуршок кампаніі вакцынацыі, аднавіўшы большую частку заканадаўства Пія VII і стварыўшы ў 1834 г. Спецыяльную кангрэгацыю па ахове здароўя. Ён таксама ўвёў абавязковую вакцынацыю зняволеных, якія адбывалі пакаранне ў турмах Папскай дзяржавы.
Пій IX, апошні Папа, які кіраваў незалежнай Папскай дзяржавай, прыняў рашэнне ўзмоцніць кампанію вакцынацыі, каб адказаць на новую хвалю эпідэміі воспы ў 1848 г. Асаблівую ўвагу ён надаваў найбяднейшым слаям, даручаючы парафіям паведамляць імёны такіх асобаў. Пантыфік аднавіў таксама невялікую грашовую ўзнагароду для тых, хто, зрабіўшы бясплатную прышчэпку ад натуральнай воспы, вярнуўся праз восем дзён, каб урачы праверылі яе эффект.
