ВАТЫКАН

Сінод 2024: дыяканы і жанчыны – новы падыход у Касцёле

На Сінодзе па сінадальнасці абмяркоўваюцца ключавыя пытанні будучыні Касцёла: удзел свецкіх у кіраванні, роля жанчын і дыяканаў, праблемы хрысціянскага выхавання і шляхі да больш інклюзіўнай супольнасці вернікаў.

Аляксандр Амяльчэня - Vatican News

На пятым і шостым пасяджэннях Сінода па сінадальнасці, якія адбыліся 9 кастрычніка 2024 года, удзельнікі засяродзіліся на тэме касцёльнага распазнавання, абмяркоўваючы розныя ўзроўні адказнасці і ролю пасвячаных служыцеляў. Паводле слоў Паола Руфіні, прэфекта Дыкастэрыі па камунікацыі і старшыні сінадальнай камісіі па інфармацыі, у працы прынялі ўдзел 343 чалавекі.

“Прысутнасць свецкіх неабходная, яны супрацоўнічаюць дзеля дабра Касцёла”

Асаблівая ўвага была нададзена ролі свецкіх у Касцёле і іх супрацоўніцтву з біскупамі і святарамі. Удзельнікі Сінода падкрэслілі важнасць заахвочвання супрацоўніцтва паміж духавенствам і вернікамі, а таксама неабходнасць большага ўдзелу свецкіх – мужчын і жанчын – у кіраўнічых функцыях. Было адзначана, што прысутнасць свецкіх неабходная, бо яны супрацоўнічаюць на карысць Касцёла.

Адна з прапаноў тычылася кансультавання з народам Божым адносна прыдатнасці кандыдатаў на святарства і біскупства. Хоць біскуп прымае канчатковае рашэнне, у сінадальным Касцёле народ Божы павінен адчуваць адказнасць за выбар і ведаць пра патрабаванні да чалавечага і духоўнага профілю кандыдатаў.

“Жанчыны ўмеюць слухаць, слухаюць па-іншаму, і маглі б рабіць гэта як служэнне”

Адносна ролі жанчын у Касцёле было прапанавана пазбягаць любой дыскрымінацыі па полавай прыкмеце ў акалітаце, больш прызнаваць іх уклад у працэсы прыняцця рашэнняў і разглядаць слуханне як пераважна жаночае служэнне, дадатковае да служэння пробашча, дыякана і катэхета. Было адзначана, што жанчыны ўмеюць слухаць, слухаюць па-іншаму, і маглі б рабіць гэта як служэнне, цалкам адрознае ад споведзі. Таксама прагучала прапанова больш актыўна ўключаць жанчын у дыпламатычную дзейнасць Касцёла, асабліва ў кантэксце войнаў і канфліктаў.

Асаблівую ўвагу прыцягнула сведчанне маці, якая выказала занепакоенасць недастатковай увагай да хрысціянскага выхавання дзяцей. Яна заклікала да большай падтрымкі бацькоў у іх намаганнях выхоўваць дзяцей у хрысціянскай веры і прапанавала, каб канчатковы дакумент Сінода заахвочваў да сумеснай адказнасці бацькоў.

“Калі мы не будзем ісці сінадальным шляхам, Касцёл не зможа выжыць”

Дыякан Геерт Дэ Кубер, адзіны пастаянны дыякан лацінскага Касцёла на Асамблеі, падкрэсліў важную ролю дыяканаў як "будаўнікоў мастоў" у сям'і, супольнасці і грамадстве. Ён адзначыў, што "калі мы не будзем ісці сінадальным шляхам, Касцёл не зможа выжыць", і прапанаваў правесці паслясінадальную сустрэчу для дыяканаў. Дэ Кубер таксама падзяліўся сваім досведам "перадсінадальнай" размовы з жонкай і трыма дзецьмі, падкрэсліваючы важнасць сямейнага дыялогу ў кантэксце касцёльнага служэння.

Арцыбіскуп Луіс Фернанда Рамас Перэс з Чылі адзначыў, што ў яго краіне колькасць пастаянных дыяканаў перавышае колькасць святароў і манахаў, і іх унёсак "надзвычайны і цэніцца", асабліва ў кіраванні парафіямі разам са святарамі.

Арцыбіскуп Інасіу Саўрэ з Мазамбіка заклікаў Сінод звярнуць увагу на драматычную сітуацыю ў яго краіне, спустошанай вайной з 2017 года, якая прывяла да 5 тысяч ахвяр і мільёна перамешчаных асоб. Ён заклікаў да большай салідарнасці паміж Касцёламі, асабліва ў матэрыяльнай падтрымцы "паміж Касцёламі, якія маюць шмат, і тымі, якія знаходзяцца ў галечы".

“Духоўнасць сінадальнасці павінна весці да ачышчэння адносін у Касцёле і з грамадствам”

Удзельнікі Сінода таксама абмяркоўвалі неабходнасць духоўнага абнаўлення, якое б прывяло да "ачышчэння" чалавечых адносін у Касцёле і з грамадствам. Арцыбіскуп Рамас Перэс падкрэсліў важнасць "духоўнасці сінадальнасці", якая павінна весці да асабістага і супольнага душпастырскага навяртання. Ён адзначыў, што некаторыя адносіны спрыяюць росту, а іншыя "могуць разбураць", і заклікаў да жыцця ў любові па прыкладзе Хрыста. Падкрэслівалася важнасць прыняцця рашэнняў з улікам меркавання ўсіх вернікаў Касцёла, уключаючы свецкіх.

Сінод таксама закрануў пытанні душпастырскай працы з моладдзю і выкарыстання лічбавых тэхналогій. Было прапанавана даверыць маладым людзям моладзевае душпастырства, каб яны маглі весці дыялог са сваімі аднагодкамі, "заблытанымі ў ідэалогіях 'нью-эйдж' ці нігілізму". Таксама абмяркоўвалася неабходнасць звязацца з новымі пакаленнямі праз лічбавае душпастырства.

Сінод працягвае сваю працу, імкнучыся знайсці шляхі да больш інклюзіўнага, адкрытага і адказнага Касцёла, здольнага выходзіць насустрач выклікам сучаснага свету і патрэбам усіх вернікаў.