«Սահմաններից այն կողմ» -Շառլ Ազնավուր՝ երգիչ, դերասան և մարդասէր

Շառլ Ազնավուրը՝ Ֆրանսիայի ամենասիրուած երգիչներից մէկը, ում խորհրդանշական ձայնը, կիրքն ու մարդասիրական ոգին յուզել են միլիոնաւոր մարդկանց։ Յայտնի է որպէս «Ֆրանսիացի Ֆրանկ Սինատրա»՝ Ազնավուրը գրաւեց հանդիսատեսին իր սրտառուչ երգերով և հաւատարիմ մնաց օգտագործել իր համբաւը մարդկութեան բարելաւման համար:

Շառլ Ազնավուր նոյն ինքը՝ Շահնուր Վաղինակ Ազնավուրեանը, ծնուել է 1924 թուականին Փարիզում՝ հայ գաղթական ծնողների ընտանիքում։ Մեծանալով համեստ ընտանիքում՝ Ազնավուրը սկսել է ելոյթ ունենալ երիտասարդ տարիքից՝ խորասուզուելով ֆրանսիական շանսոնի աշխարհում՝ մի ժանր, որը բնութագրւում է քնարական պատմուածքով: Չնայած իր արտասովոր ձայնի վերաբերեալ վաղ քննադատութեանը, նա վճռական մնաց երաժշտութեամբ զբաղուելու հարցում և ի վերջոյ ներխուժեց ֆրանսիական երաժշտական​​ասպարէզ: Նրա տարբերուող ձայնը և բուռն զգացմունքային հաղորդումը արագօրէն նրան նուիրեալ հետևորդներ բերեցին, և նա շուտով դարձաւ յայտնի անուն:

Իր կարիերայի ընթացքում Ազնուարարը գրել և կատարել է աւելի քան 1000 երգեր բազմաթիւ լեզուներով, այդ թւում՝ ֆրանսերէն, անգլերէն, իտալերէն և հայերէն: Նրա երգերը, ինչպիսիք են «La Bohème»-ն և «She»-ն, շարունակում են սիրուած մնալ ամբողջ աշխարհում և ուսումնասիրում են սիրոյ, կարոտի և մարդկային փորձառութեան թեմաները: Ի տարբերութիւն իր ժամանակի շատ արուեստագէտների, Ազնավուրը յաճախ է անդրադառնում սոցիալական և յուզական թեմաներին, որոնք համարւում էին տաբու, ինչպիսիք են հաշմանդամութիւնը, ծերութիւնը և բարդ յարաբերութիւնները: Այս ազնուութիւնը նրան սիրելի դարձրեց հանդիսատեսին, և նրա երգերը յաճախ խորը ռեզոնանս էին ունենում կեանքի բոլոր խաւերի ունկնդիրների մօտ:

Միսաք Մանուշյանը՝ Ֆրանսիական դիմադրութեան շարժման առաջնորդը, ով մահապատժի ենթարկուեց ֆաշիստների կողմից 1944 թուականին, Ազնավուրեանների տան մշտական հիւրն էր, և Ազնավուրեաններն աջակցում էին նրան և կնոջը՝ Մելինէին, երբ նրանք թաքնւում էին։ Իր կնոջ հետ միասին, ով դերասանուհի էր, Միշան ծանօթացրեց Շառլին թատրոնի աշխարհին վաղ տարիքից։

Շառլը թողեց դպրոցը 9 տարեկանում և սկսեց ելոյթ ունենալ սրճարաններում: Մինչ հայրը կռւում էր ռազմաճակատում, ելոյթների շնորհիւ Շառլը կարողանում էր կերակրել ընտանիքին գերմանացիների կողմից Փարիզի օկուպացիայի ժամանակ:

Ազնավուրի «կնքամայրը» Էդիտ Պիաֆն էր: Հենց նա առաջինը նկատեց Շառլի և Պիեռ Ռոխի դուետը և 1946 թ․-ին նրանց իր հետ վերցրեց հիւրախաղերի: Հենց այդ ժամանակուանից սկսուեց մեծն շանսոնյեի կարիերան:

1950 թ․-ին երգիչը սկսեց ինքնուրոյն հանդէս գալ: Այդ ժամանակ նա վերջնականապէս ձևափոխեց իր ազգանունը և Ազնավուրեանից դարձաւ Ազնավուր: Նրա առաջին մեծ մենահամերգը տապալուեց և քննադատները խորհուրդ տուեցին Շառլին փոխել մասնագիտութիւնը:

Դրանից 5 տարի անց նա առաջին անգամ նկարահանուեց ֆիլմում: Որպէս կինոդերասան նրան սկսեցին ճանաչել Տրյուֆֆոյի՝ «Մի կրակէք դաշնակահարի վրայ» ֆիլմից յետո:

Համաշխարհային շանսոնյեն 1000 երգի հեղինակ էր: Հպարտանալով իր հայկական ժառանգութեամբ՝ Ազնավուրն իր ողջ կեանքի ընթացքում եղել է Հայաստանի անկեղծ պաշտպանը:

1988-ի հայկական աւերիչ երկրաշարժից յետոյ նա հիմնել է «Ազնավուր և Հայաստան» հիմնադրամը՝ նուիրուած Հայաստանում մարդասիրական օգնութեանն ու զարգացմանը: Նրա ջանքերը օգնեցին միջազգային իրազեկմանն ու օգնութիւնը բերել երկրին ճգնաժամի ժամանակ:

Ի գնահատանք նրա աշխատանքի՝ Ազնավուրը նշանակուել է Շվեյցարիայում Հայաստանի դեսպան և Ժնևում ՄԱԿ-ում նրա մշտական​​պատուիրակ։ Այս դերերի միջոցով նա անխոնջ աշխատում էր համաշխարհային բեմում Հայաստանի շահերը առաջ մղելու և Հայոց ցեղասպանութեան վրայ ուշադրութիւն հրաւիրելու համար, մի գործ, որը նա թանկ էր համարում իր սրտում:

Շառլ Ազնավուրի կեանքը վկայում էր արւեստի ուժի, տոկունութեան և կարեկցանքի մասին։ Նա անջնջելի հետք թողեց երաժշտութեան, կինոյի և մարդասիրութեան վրայ՝ ցոյց տալով աշխարհին, որ իսկական արտիստիզմը դուրս է գալիս կատարողականութիւնից:

Հաղորդաշարը պատրաստեց`  Ռուզաննա Պետրոսեանը