Na Tchad, bozongi ya bana na kelasi etugisami na mpela
Jean-René Bompolonga- Kinshasa/Congo
Boleki ya mokambi ya mateya ya Tchad na biteyelo ya N’Djamena mpe ya ba mboka misusu ya ekolo esungi ye mpo na koyeba makambo ndenge bizali. Etuka yoko te ya ekolo ebiki, biteyelo na bituka binso ya Tchad bizali na nse ya mayi. “Na tango ya bozongisi bana o kelasi, nakopesa botondi bwa ngai mpe longonya na bateyi, na bakambi mpe baye banso bazali o kati ya makambo ya biteyelo mpo na makasi ya limemya bosalaki na mobu molekaki ya kelasi 2023-2024 mpo nakosukisa mobu atako makambo mingi bizalaki lokola ba greves maye mabebisaki mbano ya suka ya mbula”, alobaki mokambi ya ekolo Tchad oyo atali makambo ya biteyelo, Mamadou Boukar Gana.
Mobu ebandi nà botungisami
Mpo na mobu moye mobandi, alimboli mokambi ya mambi matali biteyelo, atako bazali na masenginya ebele maye eteyelo ya ekolo Tchad ezali kotungisama, bibakisami makambo ya mpela mpe ya boyei ya bato bakimi bikolo na bango na baye bakimi bisika na bango. “Tobandi mobu moye bwa botangi 2024- 2025 na kotungisama. Mpo na wana, makanisi na biso bikokende bipayi ya bana ya kelasi, bateyi, baboti ya bana mpe na lingomba ya baye banso bazali kotala makambo ya biteyelo mpe bazali koyoka mpasi likolo na mpela”, elobaki ye.
Mikakatano ya kolonga
Mokambi Mamadou Boukar Gana alobi ete mikakatano ya kolonga mpo na kotombola malamu misala ya kelasi bizali kotala lolenge ya boyekoli ya bana kelasi na lolenge ya mosala ya bateyi mpe ye kopesa lokumu na mosala ya moteyi. Atondi botondi mpe longonya na bakambi ya biteyelo ya bulamatari mpe ya bulamatari te baye bazali kolakisa lolenge ya bokolisi makambo malamu mpe mbano bizali komonana na mimekano ya bosilisi kelasi. Ayoki mawa na “makambo malongobani te” ya biteyelo bisusu. Mokambi asali kaka na ngonga ena mpo na kolendisa lisusu bakambi biteyelo ya bulamatari te na ya bulamatari baye bazui mbano ya kelasi ya malonga, mpe asengi bango bakoba lolenge wana.
Mbéla ya kozonga na molongo
“Kasi, nakobenda matoyi ya baye banso bakokisi nanu makambo ya mosala bizali kotala mambi ya biteyelo te mpe ya kobongisama ya bato. Nasengi bango batosa mibeko na mokanda maye makotambuisa mosala ya biteyelo”, mokambi abeleli. Na moto ya likambo “Mikakatano ya eteyelo na Tchad liboso ya republique ya mitano”, mobu moye 2024-2025 ebandi na mikakatano ya sika, esengi na baye banso bazali kosala molende oyo esengeli, elobi Mamadou Boucar Gana. “Mpo na yango, nabyangi banso bazali kosala na makambo ya biteyelo na basungi na bango mpo na basangisa makasi. Mpe, nakobenga bakambi ya biteyelo bakomisa nzinga-nzinga ya eteyelo malamu, ezala na bokengi, esepelisa bato mpo na kokolisa bomoto mpe nzoto ya bana na biso”.
Esengeli mbongwama moko monene mpo na kotelemisa eteyelo na Tchad
“Nandimi ete tokoki komema mbongwama moko monene na maye matali botangisi na Tchad mpe kosala yango eloko ya makasi mpo bana ba biso batombwama, epayi wapi ekotombola mpe ekolo na biso”, mokambi ya mambi ya biteyelo alobaki. Abyangaki bakambi ya biteyelo mpo bakamba na ndenge elongobani bato mpe bisaleli maye mazali lokola mikakatano ya botomboli biteyelo bizali makasi. Kokamba ena, mpo na mokambi, esengeli etala malamu mosala ya balakisi, botosi manaka ya biteyelo, ngonga ya botangisi mpe ndenge bingumba bikotiya maboko na bolendisi mpe botomboli eteyelo na Tchad.
Na bosukisi liloba na ye, Mamadou Boucar Gana abyangi bateyi ya basi na mibali, baye banso bazali kosala na biteyelo bazonga na bisika na bango ya misala mpo na bobongisi bozongi kelasi ya 2024-2025. Alendisi mpe baye bazali kopesa maboko na mosala mpe na mosolo na biteyelo mingi mpenza na tango eye bato bakimi bikolo mpe ba mboka na bango bakomi ebele.
Botondi na ndenge otango mokanda eye. Soki olingi ozala natango inso na basango, mikomisa na mokanda na biso ya sango na esika eye