Ruffini: komunikowanie na służbie jedności, nie podziałów

Krzysztof Ołdakowski SJ – Watykan

Refleksja Ruffiniego inspirowała się przesłaniem Papieża Franciszka zatytułowanym: „Obyś mógł opowiadać i utrwalić w pamięci (por. Wj 10,2). Życie staje się historią”, opublikowanym 24 stycznia 2020 roku, w dniu, w którym Kościół wspomina św. Franciszka Salezego, patrona dziennikarzy.

Podejmując temat narracji, orędzie Franciszka skupia się, zdaniem prefekta, na słowie kluczowym, którym jest „dzielić się”. Niesie ono w sobie wezwanie do opowiedzenia naszego doświadczenia oraz do wysłuchania historii tego, którego spotykamy, do „tkania, dzieląc się wzajemnie nowej opowieści”. To właśnie poprzez dzielenie się, przede wszystkim z Bogiem, rodzi się głębszy sens, „perspektywa odkupienia”. „To właśnie z Nim – pisze Papież – możemy na nowo połączyć tkankę życia, zaszyć pęknięcia i zasypać wyrwy”. Słowa, które wskazują kierunek szczególnie „w dzisiejszych czasach – podkreśla Ruffini – w ucisku z powodu koronawirusa”. Moment, w którym zostaliśmy wezwani do ponownego przemyślenia naszego życia, do sporządzenia bilansu, do pobłogosławienia „cywilizacji cyfrowej za dzielenie się, na które nam pozwoliła, i za odległości, które zniosła”, obawiając się przy tym, że „odległy dystans zakończy się definitywnie zastąpieniem cielesnej bliskości”.

„W obliczu tak wielu inicjatyw, które nas połączyły, „jesteśmy wstrząśnięci, również w obliczu nieuśmierzonych żalów, które nigdy nie zginęły, oraz wzbudzanych uprzedzeń – podkreśla szef watykańskiej dykasterii – a także odradzania się pokusy rozwiązania wszystkiego poprzez wskazywanie na tego czy innego kozła ofiarnego”. A jednak „nasze piękno”, obcowanie z Bogiem z otwartym obliczem, mocno się ujawniło. „Doświadczywszy rozłąki”, pisze Ruffini, „zrozumieliśmy znaczenie komunii”. „Bez umiejętności przywracania doświadczenia jedności, nie ma mądrości, a nawet wiedzy; wszystko – sprowadza się wtedy do listy faktów bez historii”.

W wideoprzesłaniu Ruffini wspomina, że „jeśli wirus stanie się endemiczny, od komunikacji zależeć będzie przyjęcie roli antywirusowej, co sprawi, że «my» nie będzie możliwe na odległość”. W przeciwnym razie trzeba będzie zrozumieć, „w jaki sposób będziemy w stanie odtworzyć całą naszą drogę, aby ponownie się spotkać”. „Komunikowanie – podkreśla prefekt – to nawiązywanie relacji, to bycie z, nie ma komunikacji bez prawdy o spotkaniu”. Należy więc zastanowić się, jak wykorzystać sieć utrzymując „relację ucieleśnioną pomiędzy ludźmi”, budującą „ekonomię dzielenia się”, w której ludzie są widziani w „ich zdolności do dawania”, we współpracy w budowaniu wartości jedni dla drugich.

W tym kontekście wzmacnia się potrzeba Kościoła wychodzącego, tak umiłowanego przez Papieża Franciszka, Kościoła, który może „budować komunię za pomocą wszystkich środków komunikacji”. „Nadszedł czas, aby myśleć o komunikacji jako o sposobie redystrybucji nadmiaru rzeczy, wiedzy i miłości. Ruffini zakończył swoje wystąpienie, cytując afrykańskie przysłowie, które przypomina również o odpowiedzialności tych, którzy się komunikują: „Nie możemy być uśmiechem tych, którzy nas poprzedzili”. „Oto właśnie;  każda historia może być ocalona, odkupiona przez dzielenie się uśmiechem, który staje się historią”.