Nowe i odważne drogi dla Kościoła w Amazonii

Beata Zajączkowska – Watykan

Ponad 60-stronnicowy dokument przypomina, że puszcza amazońska jest źródłem życia nie tylko dla zamieszkujących ją ludów, ale dla mieszkańców całego globu. Stanowi bowiem 40 proc. powierzchni wszystkich lasów tropikalnych. Wiele uwagi poświęca dokonującej się obecnie destrukcji dżungli przez firmy wydobywcze oraz systematycznemu łamaniu praw Indian. „Amazonia dziś jest zranionym i zdeformowanym pięknem, miejscem bólu i przemocy” – czytamy w dokumencie, który przypomina, jak wiele możemy nauczyć się od jej mieszkańców, którzy przez tysiąclecia troszczyli się o ten swój dom, dbając o ziemię, wodę i lasy w taki sposób, że zachowali go dla przyszłych pokoleń. „Nowe drogi ewangelizacji tej ziemi trzeba budować w dialogu z tą pradawną mądrością, w której obecne są ziarna Słowa” – wskazuje dokument przypominając, że na terenie 9 państw obejmujących teren Amazonii obecnych jest ok. 130 tzw. „wolnych ludów”, które żyją na marginesie społeczeństwa i wchodzą z nim w sporadyczny kontakt.

Mówiąc o życiu Kościoła dokument przypomina, że z powodu braku kapłanów mieszkańcom Amazonii „brakuje sakramentów”. Stąd też, zamiast zostawiać ludzi bez Eucharystii proponuje przeanalizowanie kryteriów dotyczących przygotowywania ludzi autoryzowanych do jej sprawowania. Tu pojawia się temat święcenia tzw. „viri probati”. Ważnym postulatem duszpasterskim jest też konieczność przejścia od praktyki „Kościoła, który od czasu do czasu odwiedza” do „Kościoła, który jest obecny i trwa”. Jest to odniesienie do praktyki chrzczenia ludzi, którzy potem nieraz przez całe lata nie spotykają kapłana. Także w tym kontekście pojawia się postulat święcenia dojrzałych Indian, mających rodziny. Dużo uwagi poświęca się również konieczności docenienia roli kobiet, które w Kościele Amazonii odgrywają dziś centralną rolę.

Dokument dużo miejsca poświęca konieczności wspierania Indian w walce o ich prawa. Przypomina o wielkiej rzeszy męczenników, którzy zginęli broniąc swego terytorium. Tylko w Brazylii w latach 2003-20017 aż 1119 osób zostało zabitych za obronę puszczy amazońskiej i praw jej mieszkańców. „Kościół nie może pozostawać obojętny w tej kwestii. Wręcz przeciwnie powinien wspierać obrońców praw człowieka i pamiętać też swoich męczenników, wśród których jest m.in. siostra Doroty Stang” – czytamy w dokumencie przygotowawczym do październikowego Synodu Biskupów o Amazonii.