Dù chiến tranh, sơ Agnieszka Gugała vẫn ở lại chăm sóc người dân Bắc Kivu đau khổ

Beata Zajączkowska – Vatican

Sơ Agnieszka đã tới Châu Phi cách đây 20 năm. Như sơ nhớ lại, sơ đã nhận ra ơn gọi truyền giáo của sơ ngay từ khi còn học trung học. Sơ nói: “Bạn có thể nói rằng chính những cuộc truyền giáo đã dẫn tôi đến với Dòng các Nữ tu Thiên thần”. Trong những năm đầu tiên trong đời sống tu trì, sơ dạy giáo lý ở các trường học và chăm sóc trẻ em và thanh thiếu niên.

Sau khi khấn trọn đời sơ được phép đi Châu Phi. Đầu tiên sơ đến Rwanda, sau đó đến Cộng hòa Dân chủ Congo. Trong suốt một thập kỷ, sơ đã điều hành một bệnh viện và trung tâm dinh dưỡng trẻ em ở làng Ntamugenga. Sơ nói đùa rằng sơ là người đàn ông trong nhà: nhiệm vụ của sơ bao gồm từ mua vòi nước, xà phòng và thuốc men, trả lương cho nhân viên, sửa mái nhà và tìm kiếm các dụng cụ nấu ăn và nệm cho người tị nạn, cho đến những chuyến đi đầy rủi ro đến Goma, thành phố duy nhất trong khu vực nơi có thể nhận được thuốc men, thực phẩm và sữa cần thiết cho những đứa trẻ mất mẹ. Trong những chuyến thám hiểm này, sơ phải vượt qua một số trạm kiểm soát do quân nổi dậy trấn giữ. Trong hầu hết tất cả những chuyến đi này, sơ phải thương lượng để có thể tiếp tục công việc trợ giúp của mình.

Tài nguyên đẫm máu

Những năm làm việc của Sơ Agnieszka ở Bắc Kivu được đánh dấu bằng những xung đột liên tiếp, dù mờ nhạt nhưng không bao giờ kết thúc. Nhà truyền giáo luôn quan tâm đến tương lai của những trẻ nhỏ đã tuyên bố: “Chừng nào trẻ em còn chứng kiến ​​tội ác và việc học của chúng phải gián đoạn thì sẽ không có hòa bình ở đất nước này”. Khu vực này đang bị bất ổn bởi hơn một trăm nhóm khác nhau đang cố gắng kiểm soát trữ lượng coban, coltan và niobi cần thiết cho việc sản xuất điện thoại di động. Những khoáng sản này quý hơn vàng và kim cương mà quân nổi dậy cũng đang cướp bóc. Dân chúng là những người đau khổ nhất, những người thậm chí không nhìn thấy những mảnh vụn của sự giàu có mà mảnh đất của họ che giấu. Người dân buộc phải rời bỏ nhà cửa, ruộng đồng vì bạo lực. Ở Congo có hơn 5,6 triệu người phải di tản trong nước.

Phái đoàn gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc, với chi phí trong một năm vượt quá thu nhập quốc dân của toàn bộ Congo, không thể thay đổi tình hình.

Các nhà truyền giáo không can thiệp vào chính trị nhưng cố gắng giải quyết cuộc khủng hoảng nhân đạo đang tàn phá mạnh mẽ Bắc Kivu. Sơ Agnieszka nói: “Mỗi ngày có người chết vì đói và vì những căn bệnh thông thường nhất. Sự hiện diện của chúng tôi mang lại sự khích lệ cho mọi người và đảm bảo sự an toàn cho họ. Họ gọi chúng tôi là ‘chị em của chúng tôi’, nghĩa là chúng tôi rất gần gũi với họ”.

Có ngoại hình ốm yếu, nhưng trong điều kiện chiến tranh, sơ là điểm tựa cho hàng ngàn người đang cần giúp đỡ. Sơ được hai nữ tu đến từ Rwanda và Congo can đảm hỗ trợ. Sơ nói về một trong những cuộc đụng độ trong khu vực: “Chúng tôi chỉ sống nhờ vào sự quan phòng của Chúa, bom rơi xung quanh tu viện của chúng tôi, cách nhau vài mét và chúng tôi có thể đã chết. Họ mang những người bị thương đến cho chúng tôi, những bức tường đỏ ngầu như máu”.

"Thêm nhiều người tị nạn đến cơ sở truyền giáo và bệnh viện do các nữ tu điều hành, nơi đang bị nổ tung bởi bom đạn nhưng cố gắng đón tiếp 5.000 bệnh nhân, trong đó có nhiều người bị thương. Hiện nay mặt trận đã ở xa cơ sở truyền giáo, nhưng tình hình vẫn rất hỗn loạn".

Tu viện là nơi tị nạn

Các nhà truyền giáo là điểm tham chiếu đặc biệt đối với những phụ nữ có con nhỏ, những người khi thấy tình hình bắt đầu nguy hiểm đã trú ẩn trong tu viện của các nữ tu. Khi mọi thứ lắng xuống, Sơ Agnieszka củng cố lại cơ sở và cố gắng nhận được nhiều sự giúp đỡ nhất có thể từ nước ngoài. Tầm nhìn xa này của sơ đã thường xuyên cứu sống nhiều người. Nhà truyền giáo nói: “Trong hoàn cảnh bình thường, việc nhận được sự trợ giúp y tế gần như là điều kỳ diệu, khi tình hình trở nên tồi tệ hơn thì điều đó trở nên bất khả thi”. Các nữ tu dòng Thiên thần điều hành một điểm cung cấp thức ăn hoạt động liên tục bất chấp xung đột. Sơ Agnieszka tâm sự: "Gần một nửa số trẻ em dưới 5 tuổi ở khu vực này bị suy dinh dưỡng mãn tính. Bệnh lao và sốt rét vẫn là một thách thức lớn và sau này vẫn là căn bệnh gây tử vong nhiều nhất ở nước ta".

Khi được hỏi về ước mơ của các nhà truyền giáo, giống như nhiều cư dân trong vùng, sơ lặp lại: “hòa bình lâu dài. Vùng đất này màu mỡ và người dân có thể sống ở đây một cách an toàn và xứng đáng”, nhà truyền giáo tuyên bố. Tuy nhiên, như thể những bất hạnh phải gánh chịu cho đến nay vẫn chưa đủ, các chiến binh thánh chiến có liên hệ với Nhà nước Hồi giáo, đến từ nước láng giềng Uganda, đang bắt đầu thể hiện sự hiện diện của họ trong khu vực. Tin tức về những vụ thảm sát những người không có khả năng tự vệ, hãm hiếp phụ nữ và trẻ em ngày càng nhiều. Sơ Agnieszka nhắc nhở chúng ta về lời kêu gọi của Đức Thánh Cha Phanxicô hãy thôi bóc lột, gây khó cho Châu Phi. Sơ nhấn mạnh rằng chuyến viếng thăm của Đức Thánh Cha tới Congo là một cơ hội để làm sáng tỏ một góc bị lãng quên này của thế giới và hướng viện trợ nhân đạo rất cần thiết đến đó. Cùng với các nữ tu khác thuộc Dòng Thiên thần, sơ cầu nguyện để họ có sức mạnh và sức khỏe để tiếp tục sứ mạng của mình.