Lãnh đạo mới của Syria ngưỡng mộ và tôn trọng Đức Thánh Cha

Vatican News

Cha Ibrahim Faltas là một tu sĩ Phanxicô người Ai Cập, hiện tại là Đại diện Bề trên Dòng Phanxicô tại Thánh Địa. Ngài đã sống tại Thánh Địa và là chứng nhân của các biến cố xung đột giữa người Israel và người Palestine. Ngài đã thể hiện vai trò hòa giải, trung gian đối thoại để tìm ra giải pháp cho các bên xung đột.

Vào cuối năm 2024 vừa qua, ngài đã cùng với một số đại diện các Giáo hội Kitô tham dự cuộc gặp gỡ với nhà lãnh đạo của chính quyền mới của Syria tại Phủ Tổng thống ở Damasco. Trên báo Quan sát viên Roma (L'Osservatore Romano) số ra ngày 4/1/2025, Cha Ibrahim Faltas đã thuật lại chuyến thăm Syria và cuộc gặp gỡ với nhà lãnh đạo Ahmed al-Sharaa, người đã bày tỏ lòng cảm kích và ngưỡng mộ đối với Đức Giáo hoàng Phanxicô, vào ngày 31/12/2025.

Ý kiến của ông Al-Jolani

Kitô hữu Syria không phải là thiểu số, nhưng là một phần không thể thiếu và quan trọng của lịch sử Syria

Cha Ibrahim Faltas mở đầu bài viết với lời của tân lãnh đạo của Syria, Ahmed al-Sharaa (Ahmed Al-Jolani): “Tôi không coi các Kitô hữu Syria là thiểu số nhưng là một phần không thể thiếu và quan trọng trong lịch sử của người dân Syria. Tôi đã sống một thời gian dài ở Tỉnh Idlib, nơi tôi biết được sự dấn thân vì người dân trong khu vực đó của hai tu sĩ cùng dòng với cha: Cha Hanna và Cha Loai. Họ đã giúp đỡ và hỗ trợ tất cả những người đến với họ mà không có bất kỳ sự phân biệt nào. Tôi cảm thấy quý trọng và tôn trọng họ”. Đây là những lời ông Ahmed al-Sharaa trả lời câu hỏi của Cha Faltas về sự hiện diện của thiểu số Kitô giáo ở Syria và đặc biệt là về sứ mạng của Dòng Phanxicô tại Thánh Địa.

Bày tỏ sự ngưỡng mộ Đức Thánh Cha

Ông Al-Jolani cũng nhân cơ hội này bày tỏ “trước hết là sự ngưỡng mộ, quý trọng và tôn trọng sâu sắc đối với Đức Thánh Cha Phanxicô”. Ông nhấn mạnh: “ngài là một con người thực sự của hòa bình. Tôi đánh giá cao những lời kêu gọi và hành động của ngài vì hòa bình và vì những người đang gặp khó khăn”.

Nhắm đến sự cân bằng dân chủ

Cha Faltas cho biết: Với tư cách là Đại diện Bề trên Dòng Phanxicô tại Thánh Địa, tôi đã có cuộc trò chuyện riêng với ông Al-Jolani. Đối với tôi, dường như ông Al-Jolani sẵn sàng cho một cuộc đối thoại cởi mở và trực tiếp. Trong cuộc họp có sự tham gia của Cha Rashid và Cha Sandro theo yêu cầu của tôi, ông [Al-Jolani] đã nói với chúng tôi về sự thay đổi trong cơ cấu chính phủ sẽ dẫn đến sự ổn định chính trị của đất nước, thông qua các giai đoạn được hoạch định, để đạt được sự cân bằng dân chủ, và đảm bảo sự quan tâm nhiều hơn đến các quyền thiết yếu của người dân Syria.

Cha kể tiếp: “Về tình hình hành chính và xã hội mà ông Al-Jolani nhận thấy khi đến Damasco, ông nói rằng ‘trong nhiều năm, người dân Syria đã phải gánh chịu hậu quả của tình trạng tham nhũng tràn lan ở nhiều cấp độ khác nhau. Thiếu các dịch vụ thiết yếu cho cuộc sống của đại đa số người dân, thiếu mọi tầm nhìn về phát triển và tăng trưởng cho đất nước. Những người bất đồng chính kiến ​​​​đã bị bắt và trong trường hợp xấu nhất là bị loại bỏ. Chúng tôi đã đến thăm những nhà tù chẳng có chút nhân tính nào cả. Lãnh thổ Syria giàu lịch sử và nền văn minh hàng nghìn năm gần như bị phá hủy hoàn toàn. Sự chia rẽ giữa những người Syria đã dẫn đến xung đột và chia rẽ”.

Về tương lai của người dân Syria đã phải chịu quá nhiều đau khổ cũng như khả năng xảy ra những xung đột và chia rẽ khác, Đại diện Bề trên Dòng Phanxicô tại Thánh Địa kể rằng, với vẻ tự hào và quả quyết, nhà lãnh đạo mới của Syria đã trả lời cách không do dự: “Chúng tôi đang làm việc vì sự thống nhất và hòa bình. Đó là ý muốn mạnh mẽ của chúng tôi. Sẽ cần thời gian nhưng tôi chắc chắn rằng chúng tôi sẽ có thể mang lại sự ổn định chính trị và xã hội cho Syria”.

Đưa những người Syria di tản trở về quê hương

Cuối cùng, với hy vọng nhận được phản hồi tích cực và khích lệ, Cha Faltas đã hỏi ông Al-Jolani câu hỏi về nhiều người Syria đã phải chạy trốn vì chiến tranh. Trong số đó có nhiều Kitô hữu, bị buộc phải rời bỏ quê hương. Tương lai của họ sẽ ra sao? Ông trả lời: “Chúng tôi đang làm việc để đưa những người đã phải rời khỏi Syria trở về quê hương. Ý định của chúng tôi là đưa những người Syria xa xứ trở về nhà của họ và các Kitô hữu Syria sẽ trở lại sống và tuyên xưng đức tin của họ ở Syria”.

Giáo hội sẵn sàng cộng tác vào các dự án hòa bình 

Vào cuối cuộc gặp, Cha Faltas cho biết cha đã nhấn mạnh với ông Al-Jolani sự cần thiết phải thực hiện các dự án hòa bình của ông ở Syria càng sớm càng tốt và cha đảm bảo với những người đang muốn dẫn dắt Syria hướng tới dân chủ rằng sẽ sẵn sàng hoàn toàn cộng tác vào các sáng kiến ​​hòa giải có lợi cho người dân Syria, bảo vệ quyền lợi của tất cả các tôn giáo thiểu số. Cha kể: “Để nhắc lại những mong muốn này, tôi đã gửi một lá thư trong đó Dòng Phanxicô tại Thánh địa trình bày lịch sử và sứ mạng của mình, yêu cầu tăng cường tiến trình hiệp nhất của một dân tộc thừa kế lịch sử và nền văn minh cổ đại, đảm bảo sự hiện diện hòa bình của các Kitô hữu Syria, bảo đảm sự gần gũi và hỗ trợ cho tiến trình hòa bình của những người con của Thánh Phanxicô, Vị Thánh Hòa bình, người cách đây 800 năm đã vượt qua những con đường quanh co nhưng hướng tới sự hòa giải ở Thánh Địa. Như một món quà dành cho ông Ahmed Al-Jolani, chúng tôi đã mang theo mề-đay phong thánh cho các Thánh Tử đạo ở Damasco, tin chắc rằng sự chuyển cầu của các ngài đã góp phần mở ra con đường dẫn đến hòa bình ở Syria”. Theo Cha Faltas, đây là một cuộc gặp gỡ quan trọng đã diễn ra vào cuối một cuộc hành trình cụ thể.

Chuyến viếng thăm của các tu sĩ Phanxicô

Trong phần thứ hai của bài viết, Đại diện Bề trên Dòng Phanxicô tại Thánh Địa kể về chuyến đi của ngài. Ngài viết: “Chúa Nhật 29/12/2024, ngày khai mạc Năm Thánh Hy vọng tại các giáo phận trên khắp thế giới, giống như những người hành hương của niềm hy vọng, tôi đã cùng với một số anh em cùng dòng lên đường để đến với những anh em cùng dòng khác đã trải qua thảm kịch chiến tranh ở Syria. Từ Jordan, cùng với Cha Rashid Mistrih, chúng tôi lên đường đến Libăng và gặp Cha Sandro Tomašević, giám đốc Nhà trẻ em Bêlem và hai linh mục trẻ người Syria, Cha Johnny Jallouf, được thụ phong linh mục vào tháng 7 năm ngoái tại Aleppo và Thầy Michelangelo, khấn trọng. Trong tu viện của chúng tôi ở Harissa, tôi đã có thể gặp lại Cha George Abu Kahzen, nguyên đại diện tông tòa của Aleppo. Tôi có tình cảm sâu sắc với Cha George, tôi học được rất nhiều điều từ ngài. Tôi là cha phó của ngài ở Bêlem trong những năm đầu tiên ở Thánh Địa: lời khuyên của người cha và những lời giảng dạy của một bậc thầy khôn ngoan như ngài có tính quyết định đối với việc đào tạo nhân bản và thiêng liêng của tôi”.

Tự do đi lại là một dấu hiệu hy vọng đầu tiên

“Sáng thứ Hai ngày 30/12/2024, cùng với Cha George Jamal, Cha Lorenzo và hai ứng sinh trẻ người Syria, chúng tôi lên đường tới biên giới với Syria: chúng tôi là anh em trên đường mang lại tình đoàn kết và hỗ trợ cho các anh em cùng dòng của chúng tôi và những người dân Syria đang đau khổ sau gần mười bốn năm chiến tranh, chết chóc, chia cắt và tàn phá. Cuộc hành trình của chúng tôi đã được ao ước và mong muốn, với tinh thần của đặc sủng Phanxicô, chúng tôi đi bộ qua các thị trấn và làng mạc bị tàn phá, bao quanh là thiên nhiên bị ô nhiễm và giày xéo bởi bạo lực chiến tranh. Ở biên giới giữa Libăng và Syria, chúng tôi được chào đón bởi các anh em cùng dòng như Cha Loai Bsharat, Cha Antonio Luxa, Cha Firas Lufti, Cha Fadi Azar, những người đang phục vụ trong các tu viện ở Syria. Đó là một cuộc gặp gỡ đầy cảm xúc: chúng tôi tạ ơn Chúa vì đã có thể ôm lấy nhau một lần nữa và có thể chia sẻ một hành trình mới về sự hiện diện của tu sĩ Phanxicô ở Syria. Đã lâu tôi không gặp Cha Loai; cha đã không rời tu viện 6 năm, trung thành với lời hứa canh giữ Thánh Địa và linh hồn những người được giao phó cho ngài. Chúng tôi đã đi dọc theo những con đường thể hiện rõ sự tàn phá của chiến tranh mà không phải chịu sự phong tỏa và kiểm soát trên con đường tới Damasco. Tôi muốn giải thích khả năng tự do đi lại này như một dấu hiệu hy vọng đầu tiên: sự tái sinh của người dân Syria bắt đầu bằng khả năng gặp gỡ giữa những đứa trẻ cùng một vùng đất để phá bỏ những rào cản và xung đột đã chia rẽ họ”.

Syria đang trở lại sống với phẩm giá của hòa bình

“Trong chặng đầu tiên của chuyến đi, chúng tôi đã cử hành Thánh lễ tại Damasco, tại bàn thờ các Thánh Tử đạo được Đức Thánh Cha phong thánh vào ngày 20/10 năm ngoái tại Roma. Đó là một cử hành tạ ơn bởi vì, như tôi đã nhấn mạnh trong bài giảng, nhờ sự chuyển cầu của các vị Thánh mới này của Dòng Phanxicô, người dân Syria đang cố gắng quay trở lại sống phẩm giá của hòa bình, những nụ cười và đôi mắt sáng lại có thể được nhìn thấy trên những khuôn mặt bị đánh dấu bởi nỗi đau chiến tranh”.

“Cha Firas Lufti đã cố gắng hết sức để các Thánh Tử đạo ở Damasco được rước đến và tôn kính trên bàn thờ. Tôi thay mặt Cha Bề trên và toàn thể cộng đoàn Dòng Phanxicô tại Thánh Địa cám ơn ngài. Chúng tôi có 300 tu sĩ Phanxicô phục vụ tại Thánh Địa và 35 người trong số chúng tôi là người gốc Syria: họ là những anh em tận hiến cuộc đời và sứ vụ của mình cho cộng đồng của mình, chăm sóc các tín hữu bằng tâm hồn quảng đại và tâm linh sâu sắc, chăm sóc và bảo vệ những nơi thánh thiêng được giao phó cho họ”.

Sự dấn thân của các tu sĩ Phanxicô

Đại diện Bề trên Dòng Phanxicô tại Thánh Địa kể về chặng cuối của chuyến viếng thăm. “Sau cuộc gặp với ông Al-Jolani, vào buổi chiều muộn (ngày 31/12), chúng tôi rời Damasco và đi dọc các đường phố, gặp gỡ những con người và những nơi đã phải chịu đựng 14 năm chiến tranh, và chúng tôi đã đến Knaye. Vào ngày đầu tiên của năm, Ngày Thế giới Hòa bình, chúng tôi đã cử hành Lễ Trọng Đức Maria Rất Thánh Mẹ Thiên Chúa với cộng đoàn giáo xứ đã phải chịu nhiều đau khổ vì chiến tranh. Thánh lễ do Đức Cha Hanna Jallouf, Đại diện Tông tòa; ngài từng là linh mục chính xứ trong 20 năm ở Knaye, ngôi làng nơi ngài sinh ra và cùng với hai ngôi làng Kitô giáo khác là Gidaideh và Yacoubieh, là một phần của Tỉnh Idlib, thành trì của lực lượng dân quân Tahrir al-Sham do nhà lãnh đạo hiện tại của chính phủ chuyển tiếp lãnh đạo. Đức Cha Hanna được chào đón khi ngài đến bằng những bài hát vui tươi và tình con thảo của giáo dân. Thật cảm động khi nghe và thấy lòng biết ơn của một mục tử, người Syria đầu tiên được bổ nhiệm làm Giám mục, trở lại để gặp gỡ giáo dân của mình, những người mà ngài đã chia sẻ những khó khăn và thiếu thốn. Cùng với Cha Loai, họ đã giúp đỡ và hỗ trợ một cộng đồng đã kiệt sức vì nhiều năm nghèo đói và cô lập”.

“Các anh em của tôi, Đức Cha Hanna, Cha Loai và Cha Khokaz, đã trung thành thi hành thừa tác vụ của họ trong những năm khó khăn và luôn tìm kiếm con đường chung sống hòa bình thông qua sự dịu hiền và đối thoại. Đó là những năm đau khổ mà họ đã khẩn cầu Đức Maria Rất Thánh, Người Nữ, Người Mẹ ‘ghi nhớ tất cả những điều này, suy ngẫm trong lòng’. Tại tỉnh Idlib, trong một khu vực bị ảnh hưởng nặng nề bởi tình trạng nghèo đói, Cha Loai và Cha Khokaz đã dấn thân hoạt động tại Knaye, Yacoubieh và Gidaideh”.

Hang đá Giáng sinh ‘đại kết’ tuyệt đẹp mang lại một dấu hiệu mạnh mẽ của hy vọng 

“Sau đó chúng tôi đến Aleppo để thăm Học viện Terra Santa (Thánh Địa), nơi bị trúng tên lửa trong các cuộc đụng độ gần đây giữa dân quân và quân đội Syria. Cha Samhar Ishak đã cho chúng tôi thấy những thiệt hại mà cơ cấu trường học phải gánh chịu, nơi ngài chăm sóc bằng năng lực và sự tận tâm. Tại Nhà thờ Công giáo nghi lễ Latinh ở Aleppo, chúng tôi đã cầu nguyện với Hài Nhi Giêsu được đặt ở trung tâm hang đá, do cha phó xứ, Cha George Jallouf, cùng với các trẻ em trong giáo xứ và các hệ phái Kitô giáo khác thực hiện. Hang đá Giáng sinh ‘đại kết’ tuyệt đẹp khiến chúng tôi vui mừng và mang lại cho chúng tôi một dấu hiệu mạnh mẽ của niềm hy vọng mới đối với thông điệp mà hang đá Giáng Sinh muốn truyền tải: không đề cập đến những hình ảnh chiến tranh, nổi bật với nền phía sau là Đền thờ Thánh Phêrô, diễn tả rằng các Kitô hữu Syria không thể đến Roma, nhưng là những chứng nhân của Đức Tin với tấm lòng rộng mở và ánh mắt hướng về cuộc hành trình Hy vọng Năm Thánh”.

Cha Faltas kết thúc bài viết như sau: “Vào đầu Năm Thánh, chúng tôi là những người hành hương trên một cuộc hành trình, giống như Mẹ Giáo Hội đã đồng hành với cuộc hành trình cứu rỗi của nhân loại suốt hai ngàn năm”.

“Một chặng đường mới trong lịch sử Syria đã bắt đầu, chúng tôi phó thác nó cho Vua Hòa bình, chúng ta bước theo Người với tấm lòng rộng mở hy vọng”.