ር.ሊ.ጳ ፍራንችስኮስ እርሱ የጉዟችን ግብ ነውና፣ ኢየሱስ ክርስቶስ ተስፋችን ነው ማለታቸው ተገለጸ!
የዚህ ዝግጅት አቅራቢ መብራቱ ኃ/ጊዮርጊስ-ቫቲካን
ርዕሰ ሊቃነ ጳጳሳት ፍራንችስኮስ የኢዩቤልዩ አመት መክፈቻ ስነ-ስረዓት በሚጀመርበት ጊዜ የቅዱስ በር መክፈቻ ስነ-ስረዓት ሊደረግ 6 ቀናት በቀሩበት በአሁን ወቅት ለምዕመናን ያደረጉት የትምህርተ ክርስቶስ አስተምህሮ ዑደቱን ጀምረው “ተስፋችን ኢየሱስ ክርስቶስ” ነው በሚል ዐብይ አርእስት ላይ በማተኮር "'የኢየሱስ ክርስቶስ የትውልድ ሐረግ (ማቴ 1፡1-17) የእግዚአብሔር ልጅ በታሪክ ውስጥ መግባት'" በሚል ንዑስ አርእስት ባደረጉት አስተምህሮ እርሱ የጉዟችን ግብ ነውና፣ ኢየሱስ ክርስቶስ ተስፋችን ነው ማለታቸው ተገልጿል።
በወቅቱ የተነበበው የመጽሐፍ ቅዱስ ንባብ
የኢየሱስ ክርስቶስ የትውልድ ሐረግ
የዳዊት ልጅ የአብርሃም ልጅ የሆነው የኢየሱስ ክርስቶስ የትውልድ ሐረግ መጽሐፍ። አብርሃም ይስሐቅን ወለደ፤ ይስሐቅ ያዕቆብን ወለደ፤ ያዕቆብ ይሁዳንና ወንድሞቹን ወለደ፤ ይሁዳም ከትዕማር ፋሬስንና ዛራን ወለደ፤ ፋሬስ ኤስሮምን ወለደ፤ ኤስሮም አራምን ወለደ፤ ሰልሞን ከራኬብ ቦኤዝን ወለደ፤ ቦኤዝ ከሩት ኢዮቤድን ወለደ፤ ኢዮቤድ እሴይን ወለደ፤ እሴይ ንጉሥ ዳዊትን ወለደ፤ ዳዊትም ከኦርዮ ሚስት ሰሎሞንን ወለደ። ኤልዩድ አልዓዛርን ወለደ፤ አልዓዛር ማታንን ወለደ፤ ማታን ያዕቆብን ወለደ፤ ያዕቆብም ክርስቶስ የተባለውን ኢየሱስን የወለደች የማርያምን እጮኛ ዮሴፍን ወለደ (ማቴ 1፡1-3፣5-6፣15-16)።
ክቡራን እና ክቡራት የዝግጅቶቻችን ተከታታዮች ርዕሰ ሊቃነ ጳጳሳት ፍራንችስኮስ በወቅቱ ያደረጉትን የጠቅላላ የትምህርተ ክርስቶስ አስተምህሮ ሙሉ ይዘቱን እንደሚከተለው አሰናድተነዋል፣ ተከታተሉን።
የተወደዳችሁ ወንድሞቼ እና እህቶቼ እንደምን አረፈዳችሁ!
ዛሬ በኢዮቤልዩ ዓመት በሙሉ የሚቀጥሉትን የትምህርተ ክርስቶስ አስተምህሮ ዑደት እንጀምራለን። ጭብጡ “ኢየሱስ ክርስቶስ ተስፋችን” የሚለው ነው። እርሱ የጉዟችን ግብ ነውና፣ እናም እርሱ ራሱ የምንከተለው መንገድ ነው።
ሁለት ወንጌላት አንድ ታሪክ
የመጀመሪያው ክፍል በወንጌላውያን ማቴዎስ እና ሉቃስ የተተረከውን የኢየሱስን ልጅነት እንመለከታለን (ማቴ. 1-2፤ ሉቃ. 1-2)። የሕፃንነትን ታሪክ የምያውጁ ወንጌሎች የኢየሱስን በድንግልና መፀነስ እና ከማርያም ማኅፀን መወለዱን ይናገራሉ። በእርሱ ውስጥ የተፈጸሙትን መሲሃዊ ትንቢቶች በማስታወስ የእግዚአብሔርን ልጅ በዳዊት ሥርወ መንግሥት “ግንድ” ላይ ስላስቀመጠው ስለ ዮሴፍ ሕጋዊ አባትነት ይናገራሉ። ለወላጆቹ በመገዛት እና በተመሳሳይ ጊዜ ሙሉ በሙሉ ለአብ እና ለመንግሥቱ ያደረ መሆኑን እያወቅን ሕፃን፣ ልጅ እና ጎረምሳ የሆነውን ኢየሱስን ያቀርቡልናል። በሁለቱ ወንጌላውያን መካከል ያለው ልዩነት ቅዱስ ሉቃስ በማርያም አይን በኩል የተፈጸመውን ሁኔታ ሲተርክ፣ ማቴዎስ ግን ይህን ያደረገው በዮሴፍ በኩል ነው፣ ይህም ከዚህ በፊት ታይቶ በማይታወቅ አባትነት ላይ ያተኮረ ነው።
ቅዱስ ማቴዎስ ወንጌሉን እና መላውን የአዲስ ኪዳን ቀኖና የጀመረው ‘በኢየሱስ ክርስቶስ የትውልድ ሐረግ፣ የዳዊት ልጅ፣ የአብርሃም ልጅ’ (ማቴ 1፡1) በማለት ነው።
የጥንት የዲኤንኤ ምርመራ
የታሪክን እውነት እና የሰውን ሕይወት እውነት ለማሳየት አስቀድሞ በዕብራይስጥ ቅዱሳን ጽሑፎች ውስጥ የቀረበ የስም ዝርዝር ነው። እንዲያውም፣ “የጌታ የዘር ሐረግ እውነተኛ ታሪክን ያቀፈ ሲሆን ይህም በትንሹ ለመናገር ችግር ያለባቸውን በርካታ ዘይቤዎችን ያካተተ ነው፣ እናም የንጉሥ ዳዊት ኃጢአትም አጽንዖት ተሰጥቶታል (ማቴ. 1፡6)። ሆኖም፣ ሁሉም ነገር በማርያም እና በክርስቶስ ያበቃል (ማቴ 1፡16)”። ከዚያም ሦስት ነገሮችን በማምጣት ከአንድ ትውልድ ወደ ሌላው የሚሸጋገር የሰው ልጅ ሕይወት እውነት ይታያል፡ ልዩ ማንነትንና ተልዕኮን ያቀፈ ስም፥ የአንድ ቤተሰብ እና ህዝብ አባል፥ እናም በመጨረሻም፣ የእስራኤል አምላክ እምነትን ማክበር።
ልዩ የዘር ሐረግ
የዘር ሐረግ ሥነ-ጽሑፋዊ ዘውግ ነው፣ ማለትም በጣም አስፈላጊ የሆነ መልእክት ለማስተላለፍ ተስማሚ የሆነ ቅጽ፥ ማንም ለራሱ ሕይወት አይሰጥም፣ ነገር ግን ከሌሎች እንደ ስጦታ ይቀበላል። በዚህ ሁኔታ የተመረጡ ሰዎች ናቸው፣ እናም ከአባቶቻቸው የእምነትን ውርስ የሚወርሱ፣ ህይወትን ለልጆቻቸው በማስተላለፍ፣ በእግዚአብሔር ላይ ያላቸውን እምነትን ያስተላልፋሉ።
ማርያም፣ ጎልታ የምትታይ ሴት
እንደ ብሉይ ኪዳን የትውልድ ሐረግ የወንድ ስሞች ብቻ የሚታዩበት ብቻ አይደለም፣ ምክንያቱም በእስራኤል ውስጥ አብ በልጁ ላይ ስሙን የጫነው፣ በማቴዎስ ወንጌል የኢየሱስ ቅድመ አያቶች ዝርዝር ውስጥ፣ ሴቶችም ታይተዋል። ከእነዚህ ውስጥ አምስቱን እናገኛለን፡ ትዕማር፣ የይሁዳ ምራት፣ መበለት የነበረች፣ ለባሏ ዘር ለማፍራት ስትል ጋለሞታ የሆነች (ዘፍ. 38)፤ ራኬብ፣ የአይሁድ አሳሾች ወደ ተስፋይቱ ምድር ገብተው እንዲያሸንፉ የፈቀደችው የኢያሪኮ ጋለሞታ (መጽሐፈ ኢያሱ. 2)፤ በዚሁ የመጽሐፍ ቅዱስ ክፍል ውስጥ ለአማቷ ታማኝ የነበረች እና ስትንከባከባት የኖረችው ሞዓባዊቷ ሩት በኋላ ደግሞ የንጉሥ ዳዊት ቅድመ አያት ትሆናለች፣ ቤርሳቤህ ዳዊት ከእሷ ጋር ያመነዘረ እና ባሏን ከገደለ በኋላ ሰሎሞንን የወለደች (2ሳሙ 11)፤ በመጨረሻም የዳዊት ወገን የሆነችው የዮሴፍ ሚስት የናዝሬቷ ማርያም ከእርስዋ መሲሕ ኢየሱስ ተወልዷል።
የመጀመሪያዎቹ አራቱ ሴቶች የሚያመሳስላቸው ኃጢአተኞች መሆናቸው ሳይሆን አንዳንድ ጊዜ እንደሚባለው ነገር ግን ለእስራኤል ሕዝብ እንግዳ በመሆናቸው ነው። ቅዱስ ማቴዎስ ያመጣው ነገር፣ በነዲክቶስ 16ኛ እንደጻፉት ከሆነ፣ “በእነርሱ በኩል የአሕዛብ ዓለም ወደ ኢየሱስ የትውልድ ሐረግ ገብቷል - ለአይሁድ እና ለአህዛብ ያለው ተልእኮ ይታያል” (የኢየሱስ ክርስቶስ የትውልድ ታሪክ 2012፣ ቁ 15)።
የሁሉም ሰዎች ውልደት
የቀደሙት አራቱ ሴቶች ከእነርሱ ከተወለደው ወይም እሱን ከወለደው ሰው ጋር ሲጠቀሱ፣ ማርያም ግን ልዩ ክብር አግኝታለች፡ አዲስ ጅምር አሳይታለች። እሷ ራሷ አዲስ ጅምር ናት፣ ምክንያቱም ታሪኳ የሰው ፍጡር ሳይሆን የትውልድ ዋና ገፀ ባህሪይ የሆነው እራሱ እግዚአብሔር ነው። ይህ በግልጽ የሚታየው “ተወለደ” ከሚለው ግስ ነው፡- “ያዕቆብ የማርያም እጮኛ የሆነው የዮሴፍ አባት ነው፣ ከእርሱም ኢየሱስ ተወለደ” (ማቴ 1፡16)። ኢየሱስ የዳዊት ልጅ ነው፣ በዮሴፍ ሥርወ መንግሥት ውስጥ የተካተተ እና የእስራኤል መሲሕ እንዲሆን ተወስኗል፣ ነገር ግን እርሱ ደግሞ የአብርሃም እና የባዕድ ሴቶች ልጅ ነው፣ ስለዚህም “የአሕዛብ ብርሃን” እንዲሆን ተወስኗል (ሉቃ. 2፡32) እናም “የዓለም አዳኝ” (ዮሐ 4፡42) ነው።
እውነተኛ አምላክ እና እውነተኛ ሰው
የእግዚአብሔር ልጅ፣ ፊቱን የመግለጥ ተልእኮ ለአብ የተቀደሰ (ዮሐ. 1፡18፤ ዮሐ. 14፡9)፣ እንደ ሰው ልጆች ሁሉ ወደ ዓለም ይገባል፣ ስለዚህም በናዝሬት “መጠራት። የዮሴፍ ልጅ” (ዮሐ 6፡42) ወይም “የአናጺው ልጅ” (ማቴ 13፡55)፣ እውነተኛ አምላክ እና እውነተኛ ሰው።
ወንድሞች እና እህቶች፣ የአባቶቻችንን የአመስጋኝነት ውለታ እያስታወስን እንነቃቃ። እናም ከሁሉም በላይ፣ በእናት ቤተክርስቲያን በኩል፣ ለዘለአለማዊ ህይወት የፈጠረን፣ የኢየሱስን ህይወት፣ ተስፋችንን ያደረግን፣ እግዚአብሔርን እናመስግን።