Եկեղեցական Գիտելիքներ, Ծաղկազարդ, Աւագ Շաբաթ եւ Ս. Զատիկ (2_9 Ապրիլ 2023)
Աւագ Շաբաթը բոլոր ծէսերուն մէջ յատուկ տեղ մը կը գրաւէ. Կոչուած նաեւ Սուրբ Շաբաթ, ան կը բովանդակէ իր մէջ այն 8 օրերը, որոնք ամէնէն բովանադակալից օրերն են Քրիստոսի կեանքին եւ վարդապետութեան։ Յիսուս Երուսաղէմ կը մտնէ փառաւոր կերպով, գիտնալով հանդերձ որ հոն զինք պիտի սպաննեն Հրեաները, սակայն հարկադրաբար ինք կու գայ, նման անմեղ գառնուկին` իր դահիճին առջեւ, որովհետեւ այդպէս միայն պիտի կարենայ իր կատարումին հասցնել իր անձին զոհը մարդոց փրկութեան համար։ Ծաղկազարդի Ովսաննաներուն պիտի յաջորդեն միեւնոյն ժողովուրդի ի խաչ հան աղաղակները։ Սակայն այդպէս է որ պիտի իրագործուի Հօր կամքը, եւ ինք աշխարհ եկած է կատարելու իր երկնաւոր Հօր կամքը։
Կիրակի օրը` 2 Ապրիլին, կը տօնենք Ծաղկազարդը՝ Յիսուսի Փառաւոր մուտքը Երուսաղէմ։
Այս տօնակատարութեան ընթացքին կ՛օրհնուին ձիթենիի ճիւղերը եւ կը բաժնուին ժողովուրդին, որպէսզի ամէնքը մասնակցին Քրիստոսի յաղթական մուտքին Երուսաղէմ։ Իսկ հայ ծէսը ունի շատ գեղեցիկ արարողութիւն մը այս օրուան համար, Դռնբացէքի արարողութիւնը. Աւագերէցը ժողովուրդին հետ կ՛երթայ Եկեղեցւոյ դռնէն դուրս եւ երեք անգամ կը բախէ դուռը խնդրելով աղերսագին որ Տէրը բանայ իրեն եւ իր ժողովուրդին համար` ողորմութեան դռները։ Նման հինգ իմաստուն կոյսերուն` բոլոր ժողովուրդը վառած մոմեր կը բռնէ եւ կը սպասէ եկեղեցւոյ դռներու բացուելուն, որպէսզի ներս մտնէ երգով ու աղօթքով։ Նախապէս կը կատարուի նաեւ անդաստանի գեղեցիկ արարողութիւնը, դարձեալ զուտ հայկական, ուր կ՛օրհնուին աշխարհի չորս կողմերը։
Երկուշաբթի` 3 Ապրիլին Աւագ Երկուշաբթի է, Հայ Եկեղեցին կը տօնէ Որոտման որդիներու տօնը. Անոնց մայրը` կը խնդրէ Յիսուսէն որ իր երկու որդիները, որոնք Յիսուսի առաքեալներն են, նստին Յիսուսի աջ եւ ձախ կողմը երկնքի արքայութեան մէջ։
Երեքշաբթի 4 Ապրիլ՝ Աւագ Երեքշաբթի, 10 կոյսերու առակին աւետարանն է որ կը կարդանք. տասը կոյսերու հինգը իմաստուն են, որովհետեւ աւելորդ ձէթ պատրաստած են իրենց լապտերներուն համար, փեսայի սպասման ժամանակ. Իսկ միւս հինգը յիմար են, որովհետեւ ձէթի պաշար մը չեն առած իրենց հետ եւ երբ կէս գիշերին փեսան կը հասնի, իրենց լապտերները արդէն մարած ըլլալով` չեն կրնար մտնել հարսանիքի տօնին։
Չորեքշաբթի 5 Ապրիլ՝ Աւագ Չորեքշաբթի է, երկու դէպք կը պատմուի Սուրբ Աւետարանին մէջ. Մին Բեթանիայի օծումն է, ուր մեղաւոր կին մը կու գայ օծելու անուշահոտ իւղով մը Յիսուսի ոտքերը. Ասիկա գայթակղութիւն կը պատճառէ նոյնիսկ կարգ մը առաքեալներուն, գլխաւորապէս Յուդայի, թանկագին իւղի վատնումին պատճառաւ։ Միւս դէպքը Յուդայի որոշումն է մատնելու իր Տէրը։
Հինգշաբթի 6 Ապրիլ՝ Աւագ Հինգշաբթի է, Վերջին ընթրիքի պահուն, զոր Քրիստոս կ՛անցնէ իր առաքեալներուն հետ, կը լուայ անոնց ոտքերը եւ ապա կը հաստատէ Ս. Հաղորդութեան խորհուրդը, բաժնելով անոնց հացը եւ գինին, որպէս իր մարմինն ու արիւնը։
Ուրբաթ 7 Ապրիլ՝ Աւագ Ուրբաթ է, կը յիշենք Յիսուսի չարչարանքները եւ մահը խաչի վրայ. Այդ օրը Սուրբ պատարագ չի մատուցուիր, առ ի յարգանս Քրիստոսի թաղման։ Յուզիչ է սոյն արարողութիւնը հայկական ծէսին մէջ, ուրուն կը յաջորդէ Քրիստոսի թաղման թափօրը արեւելեան երկիրներու մէջ։
Շաբաթ 8 Ապրիլ՝ Աւագ Շաբաթ է, կը սկսի Ճրագալոյցը Սուրբ Յարութեան. Երեկոյեան դէմ` կը կատարուի ընթերցում Քրիստոսի յարութեան հայող մարգարէութիւններու եւ ապա` հանդիսաւոր Սուրբ Պատարագ։
Կիրակի 9 Ապրիլին Զատիկ է. Տօն’ Տ. Մ. Յիսուս Քրիստոսի Յարութեան։
Մեր շնորհաւորութիւնները եւ Բարեմաղթութինները ձեր բոլորին.
Քրիստոս Յարեաւ ի մեռելոց – Օրհնեալ է Յարութիւնն Քրիստոսի։
Շնորհակալութիւն յօդուածը ընթերցելուն համար։ Եթէ կը փափաքիս թարմ լուրեր ստանալ կը հրաւիրենք բաժանորդագրուիլ մեր լրաթերթին` սեղմելով այստեղ