Benjamin Netanyahu mpe mokonzi moko ya Hamas balukisami na mandat d’arrêt moko ya CPI

Jean-René Bompolonga- Kinshasa

Mpo na nungu nungu ya “crimes de guerre et crimes contre l’humanité bisalemi kobanda 8 ya sanza ya zomi ya 2023 kino 20 ya sanza ya mitano 2024”, Chambre préliminaire ya CPI abimisi ba mandats d’arrêts bitali Benjamin Netanyahu, Ministre ya yambo ya Israël, mpe Yoav Gallant, ministre na ye ya kala ya bitumba, na mokonzi ya oyo etali bitumba ya Hamas, Mohammed Deif eye, lokola Israël elobi, akufaka na 13 ya sanza ya sambo na sudi ya Gaza. Hamas andima nsango ena te.

Nzala ekomi lokola moko ya lolenge ya etumba

Na etumba kati na Israël mpe Hamas, ebandi tango ya etumba ya 7 ya sanza ya zomi 2023, Benjamin Netanyahu mpe Yoav Gallant bafundami mpo na bosaleli nzala mpe bopimi nkisi, bisaleli ya minganga, carburant mpe lotiliki lokola lolenge ya etumba. “Chambre atali ete ezali ba ntina maye masengeli mpo ya kokanisa ete bato mibale wana bapimaki na mayele mpe na nko ba civils ya Gaza maye masengeli mpo na kobika na bango”, ekomaki jury na mokano na ye ya kobimisa ba mandats d’arrêts. Abakisaki lisusu tè bondimami ya Israël na oyo etali bokasi ya CPI ezalaki na ntina te mpo na kosala mandat ena.

Israël amoni ete ezali mokano ya nsoni mpe antisémite

Mokano ena ya CPI ekomisi Benjamin Netanyahu mpe ministre na ye ya kala ya bitumba bato bazali kolukisama na mokili mobimba. Ministre ya yambo ya Israël mpe bakambi basusu bamoni mabe mpo na ba mandats maye ya procureur général ya CPI, Karim Khan, na bolobi ete bizali mokano ya “nsoni mpe antisémite”. “Ezali na etumba moko te ezali ya sembo lokola eye Israël azali kosala na Gaza sima ya bitumba ya 7 ya sanza ya zomi”, elobaki molobeli ya Ministre ya yambo ya Israël, na bobakisi ete “Israël andimi te misala mpe bifundami ya ntina te mpe ya lokuta ya CPI, eye ezali eloko moko ya politiki ezali alima te mpe ekopesa bokeseni”.

Koleka bato bakufi 44 000

Na ebandeli ya etumba, eye ekomi na sanza zomi na misato, ezali bongo na 44 056 bato bakufi na etuka ya Gaza mpe 104 268 bazoki ba mpota, lolenge motango epesami na ministère ya santé ya Gaza ekambemi na Hamas. Epayi esusu, motango ya bato 22 bazui liwa mokolo ya mineyi 21 ya sanza ya zomi na moko na ba raids aériens ya Israël maye bibetaki bisika ebele ya mboka Baalbek, na monyele ya Liban. Wana elobamaki na ministère ya santé ya Beyrouth, na kolakisa ete bato mingi bakufi, pembeni na mwambi, bazalaki na etuka ya Nabha. Na pokwa, ministre ya sik’oyo ya bitumba ya Israël, Israël Katz, mpe mokonzi ya mampinga ya Israël, Herzi Halevi,  bakutanaki na Tel Aviv na motindami y’Amerika, Amos Hochstein, eye aye mosala na ngambo ena mpo na boluki ndenge nini kosilisa bitumba kati na Israël mpe Hezbollah ya Liban.