Ba migrants na Haïti : Eklezia etandi loboko mpo na bato bazanga

Jean- René Bompolonga- Kinshasa

Service Jésuites mpo na ba migrants na Haïti ebandi koleka mbula ntuku mibale. Na sanza ya motoba ya mobu nkoto mibale na ntuku mibale na misato, sango Germain azuaki mokumba ya kokamba yango mpe akosala, na ba bénévoles ebele, mpo na kosunga, kosala mpe kobatela makoki mpe bonsomi ya ba migrants na bato bakima bisika na bango. “Mokumba ekomami na mosala mpo ya bato ya kompani ya Yezu eye ezali lokola ya Eklezia mobimba”.

Mosala ya sango Clerveau ezali moke te, bato koleka nkoto na nkama sambo, mingi kati na bango bazali bana, bakima lelo bisika na bango na kati ya Haïti, lokola Lisanga ya mokili mobimba mpo na migration elobi. Kimobola mpe mingi bitumba ya bato ya pomba bikotinda bana ya Haïti ebele ya kokima bandako na bango. Basusu bazali kokende na ekolo, kasi ebele mpenza bakoluka lolenge ya kokende na esanga mosusu, République dominicaine.

Bakonyokwama na “politiki ya loposo ya nzoto”

Azuami na Ouanaminthe, na ndelo ya bikolo mibale, sango Germain Clerveau azali koyoka mawa mpo “politiki ya mposo ya nzoto, bokaboli, koboya bana ya Haïti” bikosalema na bakonzi ya République dominicaine. Na yango, kobanda ebandeli ya sanza ya zomi, République dominicaine ezuaki mokano ya kobengana ba migrants ya Haïti nkoto zomi na poso moko, na bokumbi bango na ndelo ya ekolo. “Mituka bikoya kotika bato na ndelo ya bikolo lokola bakobwakaka biloko na fulu”. Wana ezali esika Service Jésuites mpo  na ba migrants ekosala mosala.

“Tozali na bilenge mwambi baye bazali ntango inso na ndelo ya bikolo mpe bazali kozela mituka bikoma”, alimboli sango eye ya mwana ya Haïti. “Na esika na biso, tokopesa na bato kit moko ya santé, bilamba, biloko ya kolia. Soki misusu bavandi mosika, bakoki kolala butu moko, mpe tokosunga mpo basomba billet ya motuka”    

Nzela etondi na mobulu

Mingi kati na bango, ba migrants babetami na nzoto to na molimo o eleko ya kokangama na bango liboso ya bozongisi bango. “Tango mosusu, balekisi mikolo mitano to motoba na boloko liboso bakoma na ndelo ya bikolo na ba nsolo mabe maye bokoki kokanisa. Mpe lisusu bazui makofi ya bakambi ya République dominicaine, basoda to baye bazali kosala na migration. Na bokatisi, bato bayebi te nini ezali kozela bango », sango Germain Clerveau afundi, lokola Eklezia katoliko ya esika wana. Na nsakola moko na sanza ya zomi na moko na mobu nkoto mibale na ntuku mibale na minei, ba episkopo ya Haïti babetaki nsete mpo « makambo bizangi sembo mpe ya mobulu maye bana ya Haïti bazali konyokwama » na mokanda moko ya mokolo ya zomi na moko na sanza ya zomi, na bosengi nsuka ya « makambo ya kanda na motema mpe ya bokaboli ».

"Mbala elekaki, elenge mobali moko akomaki. Babetaki ye mingi, banyokolaki ye mingi kino akokaki kotelema na tongo te. Tosungaki ye mpo atelema, asukola mpe komema ye na lopitalo. Ezali likambo moko ya mawa mpe ya nsoni mpo na bana ya ekolo Haïti "

Mosala ya nsoni eye bato babengani bango na République dominicaine bazali konyokwama ezali “bokolisi na bokitisi, na bobebisi bomoto”, emoni sango Clerveau. Mpo  na ye, ekolo moko na moko ekoki kopona politiki ya koyamba ba migrants kasi esengeli kosala yango “na molongo ya mibeko ya bato mpe na botosi bomoto ya moto”. Sango amoni ete ezali bongo te.

Kosunga baye bakimi mpe bakei bipayi misusu na ekolo

Esika ekambemi na ba Jésuites ekoyamba kaka bana ya Haïti baye babengani bango na bakambi ya République dominicaine te, kasi mpenza baye ebele bakimi bisika na bango o kati ya ekolo, baye bazali kokima mobulu mpo na boluki bomoi ya malonga. “Bato bakokima, esengeli malamu bakende esika mosusu”, elobi sango, kasi “soki mboka ekoyamba bato malamu, akokoka koyamba bata banso te”. Ezali na bato nkoto na nkama moko, mboka Ouanaminthe ekomona bato kokoma ebele mokolo na mokolo na bokomi mikolo minso ya baye bakimi bisika na bango na baye babengani bango na République dominicaine. Litomba: Ba ndako bimati ntalo mpe “baye bazali na ba ndeko te wana bakobika kaka na nzela”.    

Lisusu, likolo ya bilei na bilamba, Service Jésuites mpo na ba migrants ebakisi misala misusu mpo na kosalisa bomoi ya baye bakimi, lokola ndakisa na bosungi bozui na ofele mikanda ya mbotama, eye ekopesa likoki ya kotambola na kimia mpe na bosembo na ekolo. Esika ya Service Jésuites ekosala lisusu pembeni ya bato bazali na mposa ya migration, lokola bato ya bilanga na mabele ya mpasi, na bosungi bango mpo batikala bipayi na bango mpe babika na mosala na bango.

Kopesa loboko ya Kristu

“Likambo ya liboso ezali kozala wana mpo na bato, koyoka bango, kopesa bango loboko: loboko oyo ekoyamba. Loboko oyo ezali, na elili ya loboko ya Kristu”, sango Clerveau alimboli. Eklezia ekokoba mosala na ye epayi ya bato bazangi mpe basango ya ba paloisses lolenge na lolenge ya ekolo bikosala pembeni na baye bakimi bisika na bango, na bosungi bango na nzela ya molimo, na bopesi bango maye masengeli mpo  na bomoi na bango. Ndakisa na bosungi bango bazua mosala to na kopesa bango mwa mosolo moke mpo na kobanda mombongo.  

Sango Clerveau abombi lokola likanisi ya mosala molongo moko ya Nsango Elamu ya Mateo (25,40): “Mbala inso bokosala yango na moko ya bana mike ya bandeko na ngai, bozali kosala yango na ngai”. Na bobengi ya kozua bomoto na banso, sango eye jésuite akokoba kosunga bato balingi migration, na bopete ya loboko etandami.