Pierwszy panafrykański kongres teologiczny

Krzysztof Ołdakowski SJ – Watykan

Kongres został zorganizowany przez Centrum badań nad światowym katolicyzmem i teologią międzykulturową (Cwcit), Uniwersytet DePaul z Chicago, Stowarzyszenie Teologów Afrykańskich przy wsparciu Konferencji Episkopatów Afryki i Madagaskaru (Sceam). Głównymi opracowaniami, które stanowiły podstawę refleksji uczestników były: dokumenty Sceam, a szczególnie list duszpasterski, opublikowany na zakończenie celebracji 50.lecia tej organizacji w lipcu 2019 roku, dokumenty dwóch synodów afrykańskich i Soboru Watykańskiego II oraz adhortacja apostolska Papieża Franciszka, Evangelii gaudium.

Niektórzy z delagatów, opierając się na metaforze «szpitala polowego», użytej przez Ojca Świętego zachęcali Kościół w Afryce do odwagi w podejmowaniu nowych inicjatyw i posług. Franciszek w jedym z pierwszych wywiadów po swoim wyborze przypominał, że bezużyteczne jest pytanie o poziom cholesterolu, czy poziom cukru jest zbyt wysoki, jeśli chory dotknięty jest poważnymi schorzeniami, które wymagają natychmiastowej interwencji.

Zwracano uwagę na potrzebę duszpasterstwa dostosowanego do konkretnych sytuacji, szczególnie w zakresie formacji w seminariach, aby odpowiadała ona na rzeczywiste potrzeby kontekstu afrykańskiego, a nie była odbiciem jedynie rzymskich dyrektyw. Poruszono temat liturgii, która nie może być przeżywana w sposób zbyt ciasny i statyczny, ale powinna być obrazem życia miejscowego Kościoła. Trzeba docenić kulturę lokalną i pomóc Afrykańczykom lepiej rozumieć siebie.

Dużo miejsca poświęcono programom formacyjnym przygotowującym do posług właściwych dla świeckich. Nie zabrakło także tematu nadużyć wobec osób młodocianych, co wiąże się z problemem nadużywania władzy i stawiania granic, z zachowaniem sekretu oraz wyrażaniem dominacji, z normami kulturowymi oraz postrzeganiem roli płci.