Rzym, Ukraina, Bliski Wschód: ekumenizm wschodnich katolików na tle wojen

„Katolicy obrządków wschodnich mają świadomość, że na przestrzeni dziejów cierpieliśmy z powodu konfliktów i byliśmy postrzegani jako ich źródło lub powód. Dlatego ważne wydało mi się zastanowienie się nad tym, jak ludzie patrzą na innych i jakich kategorii używają do określania tych innych, a także kategorii, których z kolei używają do negocjowania relacji z nimi. Więc usiłowałem rozważyć sposób, w jaki inność może być postrzegana zarówno jako pozytywna, jak i negatywna, i może być rozwijana w taki sposób, aby dało się na nią twórczo odpowiedzieć.“

„Dla nas wojna jest czymś zupełnie nowym. Zapomnieliśmy o drugiej wojnie światowej, to było dawno temu. Zarówno rosyjska agresja, jak i poprzedzająca ją wojna w Donbasie stanowiły dla Ukrainy niemiłe zaskoczenie. Dlatego uważam, że potrzebujemy czasu. Musimy poświęcić energię na zrozumienie, jak pozostać chrześcijanami, jak nie nienawidzić, jak się bronić, ale nie żywić nienawiści do wroga, jak umieć żyć z traumami wojennymi i je przezwyciężać.“

„To bardzo cienka linia między walką o własną niepodległość, o suwerenność, za swoich ludzi, też sprawiedliwym gniewem a nienawiścią. Z jednej strony chodzi tutaj o wyzwanie dla całego społeczeństwa ukraińskiego, ale również jest to wewnętrzna walka dla Kościołów i każdego człowieka. A jeśli uda nam się w jakiś sposób ochronić nasze serca przed nienawiścią, będzie lepiej. Ponieważ, jak pokazują inne konflikty w innych krajach, jeśli nauczyliśmy się nienawidzić, przyzwyczailiśmy się do nienawiści, wówczas potrafimy nienawidzić nie tylko wroga, ale także naszych sąsiadów, przyjaciół, braci. To nie jest coś, co powinniśmy w sobie pielęgnować.“