Mons Simon Filipaj, përkthyesi i Biblës nё gjuhën shqipe, nё përvjetorin e vdekjes

R.SH. - Vatikan

Më 2 shtator kujtojmë figurën madhore poliedrike të priftit shqiptar, dom Simon Filipajt, në përvjetorin e kalimit të tij në amshim.

Dom Simon Filipaj, është figurë e madhe e Kishës katolike dhe e Kombit shqiptar. Lindi në fshatin Kllezën, afër Ulqinit, në Mal të Zi. Studimet filozofike e teologjike i kreu në Shkodër dhe në Zagreb. Tërë jetën meshtarake e intelektuale ia kushtoi misionit të apostolik nëpër famullitë kishtare të kryedioqezës së lashtë të Tivarit, e posaçërisht në bashkësinë kishtare të Shën Gjergjit dhe asaj të Klleznës.

Krahas misionit e veprimtarisë së tij meshtarake ungjillëzuese, dom Simon Filipaj të gjitha energjitë njerëzore, shpirtërore, intelektuale e fizike ia kushtoi studimit, meditimit e përkthimit të Fjalës së Zotit, Biblës në gjuhën shqipe, duke e përkthyer për herë parë në versionin e plotë. Dihet se Shkrimi Shenjtë (Bibla) është e kuptohet si “Fjalë e vërtetë e Hyjit”, si njё “libër i zjarrtë”, një libër në të cilin Zoti flet, por Bibla ёshtё

edhe monumenti më i madh botëror i kulturës, pra është kryevepra kultura dhe vepra më e përkthyer në gjuhët e ndryshme të popujve të mbarë botës. Kështu, me përkthimin në gjuhën shqipe, apo më mirë të themi me shqipërimin e Biblës, por edhe me vepra tjera siç janë librat e ndryshёm tё liturgjisё si: Meshari, ritualet e ndryshme, Leksionarёt dhe shkrimet e shumta teologjike e katekistike, dom Simon Filipajt dha një kontribut të jashtëzakonshëm pёr kulturën në përgjithësi e letërsinë shqipe në veçanti.

Dom Simon Filipaj, në rend të parë, qe njeri i Zotit dhe i kombit. Lëvrues e mbrojtës i vlerave shpirtërore, kulturore, kombëtare e shoqërore tё popullit shqiptar. Ai qe njohës i thellë i shpirtit dhe thesarit kulturor shqiptar e botëror, që nga antikiteti e deri në ditët tona. Njeri i thjesht me virtyte të larta, i urtë e i mençur, i përzemërt e bujar, i drejtë dhe i vendosur, largpamës e i thellë, i dashuruar në Zotin e në popullin e vet, i butë e i afër me çdo kënd që takonte. Bari i mirë, vëlla i sinqertë, meshtar i zellshëm, intelektual i shquar, biblist i madh, me një pasion e dashuri të paskajshme për të vërtetën, të bukurën, lirinë e dashurinë. Jetën e tij e kaloi duke punuar në shërbim të Zotit, kishës e popullit dhe vendit të tij shqiptar.
Me përkthimin e Librit të Librave , Biblës në gjuhën shqipe, si dhe përkthimin e shtjellimin e shumë librave tjerë biblike e liturgjike në gjuhën shqipe si Meshari, Leksionarët biblikë, ritualet etj, Simon Filipaj ka krijuar një gjini e rrymë tjetër të letërsisë shqipe të natyrës biblike e teologjike, pra asaj fetare.

Thamë se dom Simon Filipaj qe i thjeshtë, i përvujtë, e me gjithë punën kolosale që bëri duke përkthyer Biblën e plotë në gjuhën shqipe, ai ishte i ndërgjegjshëm se përkundra të gjitha përpjekjeve, përthimi i Biblës në gjuhën shqipe kishte prapë nevojë për një rishikim e përmirësim. Ja si shprehet dom Simon Filipaj në mikrofonin e Radio Vatikanit mbi përkthimin e Biblës në gjuhën shqipe.........

E duam të kujtojmë edhe njërën prej ditëve të lumtura e më të bukura të jetës së tij, atë të 24 tetorit të vitit 1994, kur në Vatikan i shoqëruar nga kryeipeshkvi, asokohe i Tiranë-Durrësit, imzot Rrok Mirdita dhe dom David Gjugja, pёrgjegjёs i redaksisё shqipe tё Radio Vatikanit, dom Simon Filipaj ia dorëzoi personalisht Papës Gjon Palit II kopjen e Biblës së plotë në gjuhën shqipe. Me përkthimin e Biblës në gjuhën shqipe – iu drejtua me atë rast Papa Gjon Pali II dom Simon Filipajt – e keni radhitur popullin e juaj shqiptar ndër popujt e mëdhenj, duke ripohuar edhe një herë traditën e lashtë të krishterë e fisnikërinë me të cilën është dalluar përherë populli shqiptar”. Ja dëshmia e dom Simonit në mikrofonin e Radio Vatikanit menjëherë pas audiencës së pat te Papa Wojtila me 1994....

Sot duke kujtuar figurën e tij në përvjetorin e kalimit në Jetën e Amshuar, në Mbretërinë e Hyjit, në Ngjalljen e Krishtit Shpëtimtar, çka dom Simoni besoi gjithmonë me plot bindje e fe të gjallë dhe të fortë si graniti, duam te ju propozojmë disa fragmente marrë nga arkivi jonë radiofonik, përmes të cilave fragmente duam të ndalemi te shpjegimi që dom Simon Filipaj jep mbi Fjalën e Zotin, Biblën. Si duhet lexuar e çka mund të gjemë në këtë libër që është Fjala Hyjnore?! Ta dëgjojmë....