Më 14 maj kalendari kujton Shën Matinë Apostull

R.SH. - Vatikan

Më 14 maj kalendari kishtar përkujton Shën Matinë Apostull, që u zgjodh me short për të zëvendësuar Judën. Emri Mati vjen nga hebraishtja e do të thotë: Njeri i Zotit. Portretin e Shenjtit na e përshkruan, gati pa dashur, vetë Shën Pjetri. Pas Ngjitjes së Krishtit në Qiell, ai i thotë bashkësisë së vogël të krishterë të Jerusalemit se duhej zëvendësuar Juda Iskarioti, tradhtari, për ta plotësuar sërisht numrin e 12 apostujve. E i lë vetë vëllezërit në fe të zgjedhin.

Atëherë bëhet zgjedhja, sipas këtyre porosive të Pjetrit: “Apostulli i ri duhet zgjedhur ndërmjet atyre, që ishin shokë gjatë gjithë kohës, në të cilën Zoti Jezus jetoi ndërmjet nesh, duke nisur nga pagëzimi i Gjonit, deri në ditën kur prej nesh u ngjit në qiell”. Kështu lexohet në Kapitullin e parë të Veprave të Apostujve. Besimtarët ia vunë gishtin dy vetëve, që i kishin këto cilësi. Njëri ishte Matia, tjetri, Jozefi, i mbiquajtur Barsabbà.

Si arritën në këtë pikë, shtinë short, pasi iu luten Zotit kështu: “Ti, që e njeh zemrën e të gjithëve, tregona cilin prej tyre e ke caktuar të zërë vendin në këtë detyrë e apostullim, të cilin e braktisi Juda, për të shkuar në vendin që e zgjodhi vetë!” Shorti i ra Matisë, e ai u bashkua me njëmbëdhjetë apostujt.

Ungjilli i Markut tregon për zgjedhjen e 12 Apostujve nga ana e Jezusit. I zgjedh që të rrinë me Të dhe i dërgon të predikojnë, duke u dhënë pushtetin e dëbimit të demonëve. 12 Apostujt janë ipeshkvijtë e parë. Pas vdekjes së Judës, zgjidhet Matia e ky është shugurimi i parë ipeshkvnor në Kishë. Ipeshkvijtë, janë shtyllat e Kishës, të thirrur të dëshmojnë Ngjalljen e Jezusit

Matia është i vetmi nga të Dymbëdhjetët, që nuk u thirr drejtpërdrejtë nga Jezusi, por gjithsesi qe me Krishtin që në fillim e deri në fund të jetës së Tij publike, duke u bërë dëshmitar i vdekjes dhe i ngjalljes së Jezusit. Emrin e Matisë e gjejmë vetëm këtë herë në Besëlidhjen e Re.

Më pas nuk dimë asgjë të saktë: kemi vetëm tregime të traditës, pa kurrfarë baze historike, të cilat flasin për predikimin dhe vdekjen e tij në emër të Jezu Krishtit, por me një pasaktësi të plotë mbi vendet përkatëse: disa i vendosin ngjarjet e jetës së Apostullit në Judé, të tjerë, në Etiopí. Historiani i Kishës, Euzebi i Çezaresë (265 – 340) në historinë e tij kishtare, shkruan se nuk ekziston kurrfarë liste e shtatëdhjetë nxënësve të Jezusit (veç asaj të Apostujve) e shton: “Tregohet se edhe Matia, që u bashkua me Apostujt në vend të Judës, e edhe shoku i tij, që pati nderin të kandidonte për këtë detyrë, qenë gjykuar të denjë ndërmjet të shtatëdhjetëve.

Prej këndej mund të themi se Matia duhet të ketë bërë pjesë në numrin e 72 nxënësve, të cilët Jezusi i dërgoi dy nga dy përpara tij, për të predikuar në çdo qytet e në çdo vend, ku do të shkonte, e që u kthyen plot entuziazëm, duke thënë: “Zot, edhe djajtë na binden në emër tënd.

Ndonëse tradita flet për Matinë si ungjillëzues i Lindjes së Mesme dhe i Afrikës, emri i tij arriti që në shekujt e parë edhe në Evropën veriore e qyteti i lashtë gjerman Trier e nderon si Pajtor. Emri Mati është shumë i përhapur kryesisht në Shqipërinë e veriut, ku shpesh ka marrë trajtat: Matish e Tish.