Pali VI: dialogu, ilaç kundër marketingut fetar dhe ofendimeve përmes mediave sociale

R.SH. / Vatikan

ANDREA TORNIELLI

Dialogu “nuk është krenar, nuk është thumbues, nuk është ofendues. Autoriteti i tij është i patundur për të vërtetën që thotë, për bamirësinë që përhap, për shembullin që jep; nuk është komandë, nuk është imponim. Është paqësor; shmang mënyrat e dhunshme;  është i durueshëm; është bujar”. Kështu shkruante Pali VI në enciklikën e tij të parë, Ecclesiam suam, botuar më 6 gusht, gjashtëdhjetë vjet më parë. Mjaftojnë këto pak fjalë, për të kuptuar rëndësinë e jashtëzakonshme të letrës së Montinit, e cila doli e shkruar tërësisht nga pena e tij, pak më shumë se një vit pas zgjedhjeve papnore, ndërsa Koncili ishte ende i hapur.

Papa breshian e përkufizoi "dialog shpëtimi", misionin e Jezusit, duke vërejtur se "ai nuk e detyroi askënd fizikisht ta mirëpriste; ishte kërkesë e jashtëzakonshme për dashuri e cila, edhe pse përgjegjësi e jashtëzakonshme për ata, të cilëve u drejtohej, megjithatë i linte të lirë ta pranonin, ose ta refuzonin". Formë marrëdhënieje, kjo, që zbulon “një qëllim korrektësie, vlerësimi, simpatie, mirësie nga ana e atyre që e vendosin; e përjashton apriori dënimin, polemikat fyese e të zakonshme, kotësinë e bisedës së panevojshme”. Nuk mund të mos vërehet distanca anësore e kësaj prirjeje, nga ajo që karakterizon kaq shumë thashetheme dixhitale nga ana e atyre, të cilët gjykojnë gjithçka dhe këdo, përdorin gjuhë përçmuese dhe duket se kanë nevojë për një "armik" që të mund të jetojnë.

Dialogu, i cili për Palin VI është i natyrshëm në kumtimin ungjillor, nuk ka si objektiv kthesen e menjëhershme të bashkëbiseduesit - gjë që është gjithmonë vepër e hirit të Zotit, jo e mençurisë dialektike të misionarit - dhe hamendëson "gjendjen shpirtërore të dikujt që... e ndjen se nuk mund ta ndajë më shpëtimin e tij nga kërkimi i shpëtimit të të tjerëve”. Me pak fjalë, ne nuk mund ta shpëtojmë të vetëm vetveten. As nuk mund ta shpëtojmë  duke ngritur gardhe apo duke u mbyllur në kala të ndara nga bota për t'u ruajtur "të pastërt" dhe për të shmangur ndotjen.

Dialogu është "bashkimi i së vërtetës me bamirësinë, i inteligjencës me dashurinë". Nuk është anulim i identitetit të atyre, që besojnë se për të shpallur Ungjillin duhet të përshtatemi me botën dhe planet e saj. Nuk është lartësim i identitetit, si ndarja që na bën t’i shikojmë të tjerët me përçmim, nga lart, poshtë. “Kisha duhet të hyjë në dialog me botën, në të cilën jeton. Kisha bëhet fjalë; Kisha bëhet mesazh; Kisha bëhet bisedë”, sepse “edhe para se ta konvertojë, ose më mirë, para se ta kthejë, bota duhet t'i afrohet dhe t'i flasë”. E bota, shpjegon Pali VI "nuk shpëtohet nga jashtë".

Enciklika e parë e Papës Montini, qysh nga fjalët e para, përmban të dhëna të tjera të çmuara për kohën, në të cilën po jetojmë. Ecclesiam suam, Kisha "e tij", i përket themeluesit të saj, Jezu Krishtit. Nuk është “jona”, nuk është ndërtuar nga duart tona, nuk është fryt i aftësisë sonë. Aftësia e saj nuk varet nga marketingu, nga fushatat e studiuara në tryezë, nga audienca a nga aftësia për të mbushur stadiumet.

Kisha nuk ekziston pse është e aftë të organizojë ngjarje të mëdha, fishekzjarre mediatike, strategji ndikuesish. I takon botës ta bëjë të dukshme, përmes dëshmisë së përditshme të shumë "krishtave të varfër" e mëkatarëve të falur, bukurinë e një takimi që shpëton dhe hap horizonte shprese. I takon botës t'u krijojë të gjithëve mundësinë për t’u takuar sy për sy me Jezusin!