Papa Francisko:Tiba ya uvivu ni Uvumilivu wa Imani
Na Angella Rwezaula – Vatican.
Baba Mtakatifu Francisko, Jumatano tarehe 14 Februari 2024 wakati Mama Kanisa ameanza kipindi cha Kwaresima ameendeleza mzunguko wa Katekesi yake kuhusu mizizi ya dhambia. Kabla ya katekesi wameseoma kifungu cha Injili kisemacho “Kisha Yesu akaenda pamoja nao mpaka bustani iitwayo Gethsemane, akawaambia wanafunzi wake, “Ketini hapa, nibakwende kule kusali. … Akawaendea wanafunzi wake, akawakuta wamelala; akamwambia Petro, Je! hamkuweza kukesha pamoja nami hata saa moja? Kesheni, mwombe, msije mkaingia majaribuni; roho i radhi, lakini mwili ni dhaifu."( Mt 26,36.40-41).
Kwa njia hiyo Baba Mtakatifu ameanza kusema kuwa miongoni mwa dhambi zote kuu kuna moja ambayo mara nyingi hupuuzwa, labda kwa sababu ya jina lake, ambalo mara nyingi halieleweki kwa wengi: uzembe. Kwa hivyo, katika orodha ya maovu, neno uvivu mara nyingi hubadilishwa na lingine, linalotumiwa zaidi: uvivu. Kiukweli, uvivu ni athari zaidi kuliko sababu. Mtu anapokuwa mvivu, asiyejali, tunasema ni mvivu. Lakini kama hekima ya mababa wa zamani wa jangwa inavyotufundisha, mara nyingi mzizi ni uzembe, ambao kutoka na na asili yake ya Kigiriki inamaanisha “kutokuwa na huduma.” Baba Mtakatifu Francisko amesema kuwa “Ni jaribu la hatari sana. Ni kana kwamba wale wanaoangukia huko wamepondwa na tamaa ya kifo: wanahisi kuchukizwa na kila kitu; uhusiano na Mungu unakuwa wenye kuchosha kwao; na hata matendo matakatifu zaidi, yale ambayo hapo awali yalichangamsha mioyo yao, sasa yanaonekana kuwa bure kabisa kwao. Mtu huanza kujuta kupita kwa wakati, na ujana ambao hauko nyuma yake.
Uvivu inafafanuliwa kama "pepo wa mchana": hutushika katikati ya mchana, wakati uchovu uko kwenye kilele chake na masaa yaliyo mbele yetu yanaonekana kuwa ya kupendeza, haiwezekani kuishi. Katika maelezo mashuhuri, ya mtawa Evagrius aliwakilisha jaribu hili hivi: “Jicho la mtu mvivu hukazwa daima madirishani, na akilini mwake huwazia wageni [...] Anaposoma, mara nyingi mtu mvivu hupiga miayo na kushindwa na usingizi kwa urahisi, hukunja macho yake, hupiga mikono yake na, akiondoa macho yake kutoka kwenye kitabu, anatazama ukuta; kisha hurudisha kwenye kitabu, anasoma kidogo zaidi [...]; hatimaye, akiinamisha kichwa chake, anakiweka kitabu chini yake, na analala usingizi mwepesi, mpaka njaa ikamwamsha na kumhimiza kushughulikia mahitaji yake; kwa kumalizia, “mtu mvivu hafanyi kazi ya Mungu kwa bidii” … Wasomi wa kisasa wanaona katika maelezo haya kitu ambacho kinakumbusha kwa karibu ubaya wa ulegevu, kutokana na mtazamo wa kisaikolojia na kifalsafa. Hakika, kwa wale ambao wameshikwa na uvivu, maisha hupoteza umuhimu wake, sala inakuwa ya kuchosha, na kila mapambano yanaonekana hayana maana.
Baba Mtakatifu aidha amefafanua mzizi huo wa dhambi kwamba “ Ikiwa katika ujana tulikuza shauku, sasa zinaonekana kuwa zisizo na maana, ndoto ambazo hazikutufanya tufurahi. Kwa hivyo, tunajiruhusu kwenda, na usumbufu, kutokuwa na mawazo, na inaonekana kuwa njia pekee za kutoka: mtu angependa kufa ganzi, kuwa na akili tupu kabisa… Ni kama kufa mapema. Wanaokabiliwa na uovu huu, ambao tunatambua kuwa ni hatari sana, Walimu wa kiroho wanafikiria tiba mbalimbali. Baba Mtakatifu amependa kutambua moja ambayo kwake inaonekana kuwa muhimu zaidi, na ambayo angeiita uvumilivu wa imani. Ingawa katika makucha ya uvuvi hamu ya mwanadamu ni kuwa "mahali pengine", kutoroka kutoka katika ukweli, mtu lazima badala yake awe na ujasiri wa kubaki na kukaribisha uwepo wa Mungu "hapa na sasa", katika hali kama ilivyo. Wamonaki wanasema kwamba kwao vyumba ni mwalimu bora wa maisha, kwa sababu ni mahali ambapo kwa hakika na kila siku wanazungumza na mpendwa wao historia yao ya upendo na Bwana. Pepo wa uvivu anataka kwa usahihi kuharibu furaha hii rahisi ya hapa na sasa, ajabu hii ya kushukuru ya ukweli; anataka kukufanya uamini kwamba yote ni bure, kwamba hakuna kitu cha maana, kwamba haifai kutunza chochote au mtu yeyote. “
Papa kwa kuongeza amesema: “Ni watu wangapi, katika mtego wa uvivu waliochochewa na hali ya kutotulia isiyo na uso, wameacha kijinga maisha mazuri waliyokuwa wameyaanza! Mapambano ya uvivu ni mapambano ya maamuzi, ambayo lazima yashindwe kwa gharama yoyote. Na ni mapambano ambavyo hayakuwaacha hata watakatifu, kwa sababu katika vitabu vyao vingi vya kumbukumbu kuna baadhi ya kurasa zinazoweka siri za nyakati za kutisha, za usiku wa kweli wa imani, wakati kila kitu kilionekana giza. Baba Mtakatifu amesema kwamba Watakatifu hawa wanatufundisha kuvuka usiku kwa subira, tukikubali umaskini wa imani. Walipendekeza, chini ya ukandamizaji wa uvivu, kudumisha kiwango kidogo cha kujitolea, kuweka malengo ambayo yanaweza kufikiwa zaidi, lakini wakati huo huo subira, kuvumilia kwa kumtegemea Yesu, ambaye kamwe hatuachi katika majaribu. Imani, inayoteswa na mtihani wa uvivu haipotezi thamani yake. Kinyume chake, ni imani ya kweli, imani ya kibinadamu yenyewe, ambayo licha ya kila kitu, licha ya giza linaloipofusha, bado inaamini kwa unyenyekevu.
