Ujumbe wa Baba Mtakatifu Francisko Kwa Siku 32 ya Wagonjwa Ulimwengu 2024
Na Padre Richard A. Mjigwa, C.PP.S., Vatican.
Siku ya Wagonjwa Ulimwenguni ni nafasi ya kutafakari kanuni maadili na utu wema; sera na mikakati ya shughuli za kichungaji kwa ajili ya wagonjwa na wazee, tayari kusoma alama za nyakati kwa kusikiliza na kujibu kilio cha wagonjwa na wale wanaoteseka. Hii ni siku maalum kwa ajili ya kukoleza uragibishaji na maadhimisho yanayokusudia kuwasaidia waamini kusali na kushiriki mateso ya wagonjwa; na kwa wagonjwa wenyewe kutolea mateso na mahangaiko yao kwa ajili ya ustawi, maendeleo na mafao ya Kanisa la Kristo Yesu na hatimaye, kuwaonjesha wagonjwa kuwa ni sura na ufunuo wa Kristo Yesu, anayeteseka kati pamoja nao. Siku ya Wagonjwa Ulimwenguni, ilianzishwa na Mtakatifu Yohane Paulo II kunako tarehe 13 Mei 1992 na kuadhimishwa kwa mara ya kwanza kwenye Madhabahu ya Bikira Maria wa Lourdes nchini Ufaransa kunako tarehe 11 Februari 1993. Mama Kanisa tarehe 11 Februari 2024, Kumbukumbu ya Bikira Maria wa Lourdes anaadhimisha pia Siku ya 32 ya Wagonjwa Ulimwenguni. Ujumbe wa Baba Mtakatifu Francisko katika maadhimisho haya unanogeshwa na kauli mbiu “Si vizuri kwamba mwanadamu awe peke yake. Uponyaji wa wagonjwa katika kuponya mahusiano.” Baba Mtakatifu anaangalia vita kama gonjwa kubwa na la kutisha, uzee na upweke. Kumbe, kuna haja ya kudumisha ukaribu wa huruma na upendo ili kutibu majeraha ya upweke na kutengwa. Wagonjwa walioko hatarini pamoja na maskini ni kiini cha maisha na utume wa Mama Kanisa. Tunakumbushwa kuwa gonjwa baya kuliko yote ni la kiroho linalosababishwa na dhambi maana linatutenga na Mungu na ndugu zetu na hivyo kutufanya tuwe wapweke na upweke ndicho kitu cha kwanza kabisa Mungu kukiita “si kizuri.” “Si vizuri huyu mwanaume kuwa peke yake. Nitamfanyia msaidizi wa kufanana naye” (Mwanzo 2:18).
Tangu mwanzo, Mungu, ambaye ni upendo, alituumba kwa ajili ya ushirika na akatupatia uwezo wa kuzaliwa wa kuingia katika uhusiano na wengine. Maisha yetu, yanayoakisi taswira ya Utatu, yanakusudiwa kupata utimilifu kupitia mtandao wa mahusiano, urafiki, na upendo, unaotolewa na kupokelewa. Tuliumbwa kuwa pamoja, sio peke yetu. Hasa kwa sababu mradi huu wa ushirika umekita mizizi katika moyo wa mwanadamu, tunaona uzoefu wa kuachwa na upweke kuwa kitu cha kutisha, chungu, na hata kinyama. Hivi ndivyo hali inavyokuwa wakati wa mazingira magumu, kutokuwa na uhakika, na ukosefu wa usalama, mara nyingi husababishwa na kuanza kwa ugonjwa mbaya. Katika suala hili, ninafikiria wale wote ambao walijikuta peke yao wakati wa janga la Ugonjwa wa Virusi vya Korona, UVIKO -19: wagonjwa ambao hawakuweza kupokea wageni, lakini pia wauguzi wengi, madaktari, na wafanyakazi wa usaidizi walizidiwa na kazi na kufungwa katika wadi za kutengwa. Kwa kawaida, hatuwezi kushindwa kuwakumbuka wale watu wote ambao walipaswa kukabiliana na saa ya kifo chao peke yao, wakisaidiwa na wafanyakazi wa afya, lakini mbali na familia zao wenyewe. Pia ninashiriki katika maumivu, mateso, na kutengwa ninayohisi wale ambao, kwa sababu ya vita na matokeo yake mabaya, wanaachwa bila msaada na usaidizi. Vita ni ‘ugonjwa’ wa kutisha zaidi wa kijamii; vita inaleta athari kubwa kabisa kwa wale ambao wako hatarini zaidi.
Wakati huo huo, inahitaji kusemwa kwamba hata katika nchi zinazofurahia amani na rasilimali kubwa, uzee na ugonjwa mara nyingi hupatikana katika upweke na, wakati mwingine, hata katika kuachwa. Ukweli huu mbaya ni matokeo ya utamaduni wa ubinafsi ambao unainua tija kwa gharama yoyote, kukuza hadithi ya ufanisi, na inathibitisha kutojali, hata kutojali, wakati watu hawana tena nguvu zinazohitajika ili kuendelea mbele. Kisha inakuwa utamaduni wa kutupa, ambapo “watu hawaonekani tena kuwa na thamani kuu ya kutunzwa na kuheshimiwa, hasa wakati wao ni maskini au walemavu, ‘wasio na faida tena’ – kama mtoto ambaye hajazaliwa, au ‘wasiohitajika tena’ kama vile wazee” (Fratelli Tutti, 18). Cha kusikitisha, njia hii ya kufikiri pia huongoza maamuzi fulani ya kisiasa ambayo hayazingatii utu wa mwanadamu na mahitaji yake na si mara zote yanakuza mikakati na rasilimali zinazohitajika ili kuhakikisha kwamba kila mwanadamu anafurahia haki ya msingi ya afya na upatikanaji wa huduma za afya. Kuachwa kwa walio hatarini na kutengwa kwao kunaendelezwa pia na kupunguzwa kwa huduma za afya kwa utoaji wa huduma tu, bila huduma hizi kuambatana na “miiko ya kiuponyaji” kati ya madaktari, wagonjwa, na wanafamilia.
Tunafanya vyema kusikiliza tena maneno ya Biblia: “Si vizuri kwa mwanadamu kuwa peke yake!” Mungu alizungumza maneno hayo mwanzoni mwa uumbaji na hivyo kutufunulia maana ya kina ya mpango wake kwa wanadamu, lakini wakati huo huo, jeraha la mauti la dhambi, ambayo huingia kwa kutoa tuhuma, mivunjiko, migawanyiko, na hatimaye kutengwa. Dhambi huwashambulia watu na mahusiano yao yote: na Mungu, pamoja na wao wenyewe, na wengine, kwenye uumbaji. Kutengwa huko kunatufanya tukose maana ya maisha yetu; huondoa furaha ya upendo na hutufanya tupate hisia ya kukandamizwa na ya kuwa peke yetu katika vipengele vyote muhimu vya maisha. Wapendwa, aina ya kwanza ya utunzaji inayohitajika katika ugonjwa wowote ni ukaribu wa huruma na upendo. Kutunza wagonjwa kwa hivyo kunamaanisha zaidi ya yote kutunza mahusiano yao wote: na Mungu, pamoja na wengine – wanafamilia, marafiki, wahudumu wa afya – na uumbaji, na wao wenyewe. Je, hii linaweza kufanyika? Ndio, linaweza kufanyika na sisi sote tunaitwa ili kuhakikisha kuwa linafanyika. Tuangalie mfano wa Msamaria Mwema (taz. Lk 10:25-37), kwa uwezo wake wa kutulia na kumkaribia mtu mwingine, kwa upendo mwororo ambao anajali majeraha ya ndugu anayeteseka.
Tukumbuke ukweli huu mkuu maishani: tulikuja ulimwenguni kwa sababu mtu mwingine alitukaribisha; tulifanyika kwa ajili ya upendo; na tunaitwa kwenye ushirika na udugu. Kipengele hiki cha maisha yetu ndicho kinachotutegemeza, zaidi ya yote wakati wa ugonjwa na mazingira magumu. Pia ni tiba ya kwanza ambayo ni lazima sote tuitumie ili kuponya magonjwa ya jamii tunamoishi. Kwa wale kati yenu wanaopata ugonjwa, uwe wa muda au wa kudumu, ningesema hivi: Usione haya juu ya hamu yako ya ukaribu na huruma! Usiifiche, na usifikirie kuwa wewe ni mzigo kwa wengine. Hali ya wagonjwa inatutaka sote turudi nyuma kutoka kwenye harakati za maisha yetu ili kujielewa wenyewe tena. Wakati huu wa mabadiliko haya ya nyakati, sisi Wakristo hasa tunaitwa kuchukua mtazamo uliojaa huruma wa Yesu. Tuwajali wale wanaoteseka na wako peke yao, labda wametengwa na kutupwa kando. Kwa upendo wa wao kwa wao ambao Kristo Bwana anatupa juu yetu katika sala, hasa katika Ekaristi, hebu tutibu majeraha ya upweke na kutengwa. Kwa njia hii, tutashirikiana katika kupambana na utamaduni mbaya wa ubinafsi, kutojali, na upotevu; na kuwezesha ukuaji wa utamaduni mzuri wa upendo na huruma. Wagonjwa, walio hatarini zaidi, na maskini wako katika moyo au kiini cha Kanisa; ni lazima pia wawe kiini cha wasiwasi wetu wa kibinadamu na uangalizi wa kichungaji. Tusisahau hili kamwe! Na tujiweke kwa Maria Mtakatifu sana, Afya ya Wagonjwa, ili atuombee na kutusaidia kuwa wajenzi wa ukaribu na mahusiano ya kidugu!
