Papa kwa Afghanistan:Msichochee chuki kwa kutumia jina la Mungu!
Na Angella Rwezaula – Vatican.
Baba Mtakatifu Frasncisko, Jumatano tarehe 7 Agosti 2024 amekutana na Chama cha Jumuiya ya Afghanistan nchini Italia ambapo amewakaribisha wawakilishi hao kwa furaha. Katika hotuba yake kwa jumuiya hii amesema: “Afghanistan, katika miongo ya hivi karibuni, imekuwa na historia ngumu na ya kushangaza, inayojulikana na mfululizo wa vita na migogoro ya umwagaji damu, ambayo imefanya kuwa vigumu sana kwa idadi ya watu kuishi maisha ya amani, huru na salama. Kukosekana kwa utulivu, operesheni za vita, pamoja na mzigo wao wa uharibifu na kifo, migawanyiko ya ndani na vikwazo vya kutambuliwa kwa haki fulani za kimsingi, zimesukuma wengi kuchukua njia ya uhamisho.” Papa amesema “Nilikutana na baadhi ya familia kutoka Afghanistan ambao walikuja hapa. Sifa nyingine muhimu ya jamii ya Afghanistan na pia jamii ya Pakistani inapaswa pia kukumbukwa, ambayo ni kwamba wanaundwa na watu wengi, kila mmoja anajivunia utamaduni wao, mila zao, njia yao maalum ya maisha.” Utofauti huu uliobainishwa, badala ya kuwa fursa ya kukuza kiwango cha chini cha madhehebu ya kawaida ili kulinda ubainifu na haki za kila mtu, wakati mwingine ni sababu ya ubaguzi na kutengwa, ikiwa sio mateso ya moja kwa moja. Inaonekana ni ya kusikitisha, lakini wameishi wakati wa kutisha, na vita vingi ...”
Haya yote basi hupata umuhimu mkubwa zaidi katika eneo la mpaka na Pakistan, ambapo kuingiliana kwa makabila na hali kali ya mipaka huamua hali ambayo si rahisi kufafanua na ambayo ni vigumu sana kutekeleza sheria ambayo inaeleweka na kutumiwa na wote. Katika mazingira kama hayo, michakato inaweza kuchochewa ambapo chama ambacho kiko au kinachohisi kuwa na nguvu zaidi kinaelekea kwenda zaidi ya maagizo ya sheria au kuwashinda walio wachache, kikijikinga na madai ya haki ya nguvu badala ya kutegemea nguvu ya sheria. Sababu ya udini, kwa asili yake, zinapaswa kuchangia kupunguza uchungu wa migogoro, kutengeneza nafasi kwa kila mtu kutambuliwa kwa haki kamili ya uraia kwa usawa na bila ubaguzi. Hata hivyo, mara nyingi dini hutumiwa na unyonyaji, na huishia kutumikia malengo ambayo hayaendani nayo. Katika hali hizi dini inakuwa sababu ya migogoro na chuki, ambayo inaweza kusababisha vitendo vya jeuri na vurugu. Papa kwa kuongeza “Na umeiona, mara chache. Nakumbuka wakati huo mgumu, nikiona picha kwenye habari: kwa ukali kiasi gani, na maumivu mengi ... “Kwa hiyo ni muhimu kwamba usadikisho ukue ndani ya kila mtu kwamba mtu hawezi, kwa jina la Mungu, kuchochea dharau kwa wengine, chuki na jeuri. Papa amewahimiza kwa hiyo, kuendelea katika nia yao adhimu ya kukuza maelewano ya kidini na kufanya kazi ili kuondokana na kutoelewana kati ya dini mbalimbali ili kujenga njia ya mazungumzo ya uhakika na amani.
Baba Mtakatifu aidha amebainisha kwamba “Sio njia rahisi, ambapo wakati mwingine wanakabiliwa na vikwazo, lakini ndiyo njia pekee iwezekanayo, ya kufuatwa kwa ukakamavu na uthabiti, ikiwa kweli wanataka kufanya mema kwa ajili ya jamii na kukuza amani.” Kwa kutoa mfano Papa amesema: “Nakumbuka nilipokuwa Jamhuri ya Afrika ya Kati, nilikuwa na jumuiya ya Kikatoliki kisha nikaenda kutembelea jumuiya ya Kiislamu, na kusali msikitini. Na kulikuwa na mkutano hapo na viongozi, na msikiti ulikuwa mbele kidogo. Nami nilisema, “Lakini ninaweza kwenda kusali?” - hawakutarajia.” Walijibu: “Ndiyo”: Nilivua viatu na kwenda kusali huko. Na kisha mkuu wa jumuiya akaingia kwenye gari langu la kipapa na tulikwenda kutembelea jumuiya zote, za Kiislamu, za Kiprotestanti, na za Kikatoliki. Na hii inaunganisha, hii inaunganisha sana,”Papa alikazia. Katika suala hili, Papa Francisko amependa kukumbuka kile, ambacho akiwa pamoja na Iman Mkuu wa Al-Azhar, walitangaza katika Hati ya Udugu wa Kibinadamu kwa Amani ya Ulimwenguni na Ushirikiano wa Pamoja, iliyotiwa saini huko Abu Dhabi mnamo tarehe 4 Februari 2019, ambayo ni kwamba “dini hazijawahi kutokea kuchochea vita na wasijiletee hisia za chuki, uadui, msimamo mkali, wala wasiitishe jeuri au umwagaji damu.”
Maafa haya ni matokeo ya kupotoka kutoka kwa mafundisho ya kidini, matumizi ya kisiasa ya dini na pia tafsiri za vikundi vya watu wa kidini ambao wametumia vibaya [...] ushawishi wa hisia za kidini kwenye mioyo ya wanadamu ili kuwaongoza kwenye imani kufanya kile ambacho hawawezi kufanya chochote kuhusiana na ukweli wa dini.” Kwa hiyo walimuomba kila mtu “aache kutumia dini kwa ajili ya kuchochea chuki, vurugu, misimamo mikali na ushabiki wa kipofu na kuacha kutumia jina la Mungu kuhalalisha vitendo vya mauaji, uhamisho, ugaidi na uonevu”. Papa ameongeza kusema “Na tulifanya hivyo hasa kwa sababu ya imani katika Mungu, ambaye aliumba wanadamu waishi kama ndugu na “hapendi jina lake litumike kuwatisha watu.” Yale ambayo yamesemwa juu ya jukumu la dini yanaweza kutumika kwa mlinganisho kwa tofauti za kikabila-lugha na kitamaduni, kwa usimamizi ambao ni muhimu pia “kukubali utamaduni wa mazungumzo kama njia; ushirikiano wa pamoja kama mwenendo; maarifa ya pamoja kama njia na kigezo”. Ni matumaini ya Baba Mtakatifu kwa dhati kwamba vigezo hivyo vitakuwa urithi wa kawaida, kama vile kuathiri mawazo na tabia, ili kanuni zisithaminiwe na kushirikiwa kidhahiri tu, bali zitumike kwa ukamilifu na kwa wakati. Hili likitokea, ubaguzi ambao Chama chao kinalalamika dhidi ya kabila la Pashtun nchini Pakistan pia utafikia mwisho na enzi mpyaambayo inaweza kuanza, ambapo nguvu ya sheria, huruma neno hili ni muhimu: huruma na ushirikiano kwa pande zote. heshima italeta ustaarabu wa haki na utu.
Kwa kutoa mfano mwingine Baba Mtakatifu ameongeza: “Nimeona katika baadhi ya nchi za Afrika, kwa mfano, ambako kuna dini mbili muhimu – Uislamu na Ukatoliki – jinsi Waislamu wakati wa Noeli wanavyokwenda kuwasalimia Wakristo na kupeleka kondoo na mambo mengine, na kwa Sikukuu ya Sadaka Wakristo wanakwenda kwa Waislamu na kupeka mambo yao kwa ajili ya sherehe: hivyo huu ni udugu wa kweli, na huu ni mzuri. Kwa hiyo Pambania hilo.” Mungu mwenyezi na mwenye rehema azisaidie serikali na watu katika kujenga jamii ambapo kila mtu anatambulika kuwa ni uraia kamili na mwenye haki sawa; ambapo kila mtu anaweza kuishi kulingana na mila na tamaduni zake, katika mfumo unaozingatia haki za kila mtu, bila dhuluma au ubaguzi. Kwa kuhitimisha Papa ametoa shukrani tena kwa ziara yao. Amewatakia heri katika bishara zao na kuwaombea Baraka za Mungu juu yao na familia zao.