‘Michezo’ ya vita na biashara ya kifo
Andrea Tornielli
"Nataka kuakisi unafiki wa kuzungumza juu ya amani na kucheza na vita. Katika baadhi ya nchi ambako kuna mazungumzo mengi kuhusu amani, uwekezaji unaozaa matunda zaidi ni katika viwanda vya kutengeneza silaha. Unafiki huu daima hutupeleka kwenye kushindwa. Kushindwa kwa udugu, kushindwa kwa amani." Maneno yaliyotamkwa na Papa Francisko tarehe 25 Novemba 2024 katika kusherehekea kumbukumbu ya miaka 40 ya mkataba wa amani kati ya Argentina na Chile ambayo yalifunga mzozo katika Idhaa ya Beagle yanapata uthibitisho wa kusikitisha zaidi katika takwimu iliyotolewa saa hizi na Sipri ( Taasisi ya Utafiti wa Amani ya Kimataifa ya Stockholm ): sekta ya silaha inaendelea kukua, mapato yaliongezeka mwaka jana kwa 4.2% kufikia dola bilioni 632 (+19% tangu 2015).
Kwa bahati mbaya, inajulikana ni takwimu gani nyingine ya ukuaji huu umeunganishwa na: idadi ya vifo vya kijeshi na raia na majeraha, miji iliyoharibiwa, watu waliohamishwa, siku zijazo zilizoibiwa kutoka katika vizazi vya vijana, na uharibifu wa mazingira. Kwa maneno ya Askofu wa Roma, katika rejea hiyo yanashangaza: "kucheza vitani." Ikiwa vita vikabiliwa kwa kiwango cha kiakili, kama aina ya "mchezo", iwe ya kisiasa au ya kijeshi, hii ni ishara kwamba nia ya kwenda kwenye mzizi wa migogoro imepotea. Kumekuwa na ukosefu wa nia ya kuelewa sababu na kujaribu kuzitatua. Ni ishara kwamba thamani ya amani, umuhimu wa mazungumzo na majadiliano ya kutatua mizozo imepotea. Zaidi ya hayo, kwa kawaida mchezo huhusisha mashindano, ambapo mshindi na mshindwa, ni sawa ikiwa ni mchezo wa tenisi au chess. Lakini ikiwa ni Mataifa ambayo "yanacheza vita", ni wazo lenyewe la udugu wa kibinadamu na sheria za kimataifa ambazo zinapingana.
Akiakisi unafiki wa wale wanaotaka kufaidika kutokana na vita, bila kujali matokeo mabaya, Papa Francisko alitoa mwito mkali kwa dhamiri za viongozi wa kisiasa na za kila mtu. Anaomba kuacha kujenga biashara kwa gharama ya wengine, kwa gharama ya amani, na kwa hiyo kwa gharama dhaifu na ya ubinadamu wote. Ni ombi la kiroho sana, ambalo linahitaji maombi mazito ya Kanisa zima, hasa wakati huu wa Majilio, kumwomba "Mfalme wa Amani" ili kuhamasisha mawazo, maneno na juu ya vitendo vyote vinavyoturuhusu kuishi maisha ya kisiasa ya kimataifa kwa umakini, kujua jinsi ya kutazama zaidi, kufikiria juu ya siku zijazo, na juu ya vizazi vipya. Katika ufahamu kwamba ulimwengu wetu unahitaji sana "maafikiano ya heshima" - kama yale yaliyotiwa saini kati ya Argentina na Chile na upatanisho wa Vatican miongo minne iliyopita - na sio "michezo ya vita" ya wanyanyasaji: "Mungu aijalie Jumuiya ya Kimataifa ifanye nguvu ya sheria kutawala kwa njia ya mazungumzo, kwa sababu mazungumzo lazima yawe roho ya Jumuiya ya Kimataifa."