ር.ለ.ጳ. ጳውሎስ 6ይ፦ ዘተ መልሲን መድሓኒትን ናይ ሃይማኖታዊ ንግድን ማሕበራዊ መራኸቢ ብዙሃንን
ኣባ ተወልደ መብራህቱ - ሃገረ ቫቲካን
ዘተ "ጃህራ ኣይኮነን፣ መሪር ኣይኰነን፣ ዘጸይፍ ውን ኣይኰነን ። እቲ ኣገዳስነቱ ኣብ ውሽጡ ዘካተተ ኮይኑ ነቲ ዝገልጾ ሓቂ፣ ነቲ ዝካፈሎ ፍቕሪ ከምኡውን ነቲ ዝገልጾ ኣብነት ኢዩ ዘመልክት፣ ትእዛዝ ኣይኰነን ዘገድድ ውን ኣይኰነን ። ሰላማዊ ኢዩ፣ ካብ ዓመጻ ዝመልኦ ሜላታት ዝረሓቐ፣ ዕጉስ እዩ፣ ለጋስ ውን ኢዩ፣” - በዚ ኸምዚ ርእሰ ሊቃነ ጳጳሳት ቅዱስ ጳውሎስ ሻድሻይ ኣብቲ 60 ዓመት ይገብር ብዕለት 6 ነሓሰ 1964 ዘሕተምዎ “እንቲኣሁ ቤተክርትያን” ዘርእስቱ ናይ መጀመርያ ዓዋዲት መልእኽቶም ክብሉ ጸሓፍፉ።
እዘን ሒደት ቃላት እዚኣተን ነቲ ርእሰ ሊቃነ ጳጳሳት ጳውሎስ 6ይ ናብ መንበረ ጴጥሮስ ካብ ዝምረጹ ድሕሪ ሓደ ዓመት ጸኒሖም ምሉእ ብምሉእ ካብ ብርዖም ናብ ጽሑፋቶም ዝፈሰሰ ዘደንቕ መልእኽቶም ዘለዎ ኣገዳስነት ንምርዳእ እኹላት ኢያተን፣ ኣብዚ እዋን እዚ ድማ ካልኣይ ጉባኤ ቫቲካን ጌና ኣብ ኪደት ኢዩ ዝነበረ ።
እዞም ኣብ ኢጣልያ ኣብ እትርከብ ኣውራጃ ብረሽያ እተወልዱ ርእሰ ሊቃነ ጳጳሳት ንተልእኾ ኢየሱስ "ዘተ ድሕነት" ክብሉ ጸውዕዎ፣ ንዋላ ሓደ ሰብ እኳ ንኽቕበሎ ብኣካላዊ መዳይ ከም ዘየገድድ ድማ ገለጹ፣ ይኹን እምበር ክንጸግ ዘይከኣል ጠለብ ፍቕሪ ኢዩ፣ በዚ ኸምዚ ድማ ኣብቶም እተቐበልዎ ዓብዪ ሓላፍነት ብምዃኑ "ምላሽ ኪህቡሉ ወይ ኪነጽግዎ ናጻ ገዲፍዎም እዩ" በሉ። ነዚ ከምዚ ዝመሰለ ርክብ እንክገልጹ ከምዚ በሉ - "እቲ ዘተ ዘበገሰ ጽቡቕ ጠለብ ኣኽብሮትን ምርድዳእን ዘለዎ ከምኡውን ሰናይ ዝኾነ ዘቕረቦ ሕቶ ምዃኑ ዝሕብር ኢዩ፣ ነቶም ዝኣረጉ ፍርድታት ማለት ነቲ ንነዊሕ እዋን ዝጸንሐ ጸርፍን ውርደትን ግዜ ዝሓለፎ ምትዅታዃትን፣ ዋጋ ዘይብሉ ዕላላትን ንዘይጠቅም ዘረባን ንምዝራብ ግዜ ዘለዎ ኣይኰነን።"
ኣብ መንጎ እዚ ኣቀራርባ እዝን ኣብ መንጎ እቶም ንዅሉ ነገር ፍርዶም ዝህቡን፣ ንዅሎም እቶም ዜነኣእስ ዘረባ ዝጥቀሙን ከምኡውን "ጸላኢ" ንምርካብ ሃሰስ ዝብሉ ዝለዉ ዚመስሉ ሰባትን ማሕበራዊ ሜድያታት ዘሎ ዓብዪ ፍልልይ ከነስተብህለሉ ይከኣል እዩ።
ንርእሰ ሊቃነ ጳጳሳት ቅዱስ ጳውሎስ ሻድሻይ ዘተ ኣብ ስብከተ ወንጌል ኣገዳሲ ብምዃኑ፣ ዕላማኡ ብኡንብኡ እምነት ንምቕያር ኣይኰነን ፣ ኣብ ርእሲ እዚውን ንስሓ ወትሩ ጸጋ ኣምላኽ ደኣ እምበር ላህጃዊ ጥበብ ተልእኾና ኣይኰነን ። ኣብ ክንድኡስ ካብ ዝነበርካዮ እምነት ወይ ሃይማኖት ምምላስ "ናይ ሓደ ኩነት ኣእምሮ ... [ማለት] ንድሕነቱ ካብ ንድሕነት ካልኦት ፍጺሙ ፈልዩ ዘይርኢ ግንዛቤ" ዝሓትት ኢዩ።
ብኻልእ ኣዘራርባ፡ ሓደ በይኑ ክድሕን ኣይክእልን እዩ ። መናድቕ ብምስራሕ ወይ ውን "ንጽሕና" ንምዕቃብ ካብ ምርኻስ ንምርሓቕ ካብ ዓለም ኣብ እተፈልየ ዕርዲ ብምእታው እውን ኣይንድሕንን ኢና።
ዘተ "ብውህደት ሓቅን ሓልዮትን ናብ ምርዳእን ፍቕርን ከብጻሕ" ይከኣል ኢዩ ። ንመንነት እቶም ወንጌል ንምስባኽ ምስ ዓለምን ምስ መደባታን ተሰማሚዕካ ምኻድ ኣድላዪ ኢዩ ኢሎም ዝኣምኑ ሰባት ዕሽሽ ምባል ውን ኣይኰነን። ከምኡ ውን ንመንነት ጸብለልትነት ማለት ንሓደ ሰብ ንኻልኦት ከም ዚንዕቕ ዚገብሮ ፍሉይነት ውን ኣይኰነን። "ቤተ-ክርስትያን ምስቲ ዘላትሉን እትዓየሉን ዘላ ዓለም ክትዘራረብ ኣለዋ ። ቤተ-ክርስትያን እትብሎ ነገር ኣለዋ ቤተ-ክርስትያን እተብጽሓሉ መልእኽቲ ውን ኣለዋ፣ ቤተ-ክርስትያን ከተመሓላልፎ ዘለዋ ነገር ኣለዋ” ከመይሲ "ንዓለም ቅድሚ ምቕያራ እውን ከይተረፈ ንምቕያሩ ምስ ዓለም ክትራኸብን ክትዘራረብን ኣለዋ።" ቅዱስ ጳውሎስ ሻድሻይ ከም ዝገለጽዎ ከኣ ዓለም "ካብ ወጻኢ ኽትድሕን ከም ዘይትኽእል" ኣመልከቱ።
እዛ ርእሰ ሊቃነ ጳጳሳት ጳውሎስ ሻድሻይ ዝጸሓፍዋ ናይ መጀመርታ ዓዋዲት መልእኽቶም ግን ኣብቶም ናይ መጀመርታ ቓላቶም ብዛዕባ እዚ እንነብረሉ ዘለና እዋን ካልእ ጠቓሚ ምስትውዓል ሒዛ ትርከብ ። ንሳ "ቤተ-ክርስትያኑ ኢያ" ማለት “እንቲኣሁ ቤተክርስቲያን” ማለት ቤተ-ክርስትያን በቲ መስራቲኣ ዝዀነ ኢየሱስ ክርስቶስ እያ እትውነን። "ናትና" ኣይኰነትን ብኢድና ኣይኰነትን እተሃንጸት ፍረ ብልሓትና እውን ኣይኰነትን። ውጽኢታውነታ ኣብ ዋጋ ዕዳጋ ዝኣቱ ኣይኮነን፣ ኣብ ሰደቓ ኮፍ ኢልካ ዝግበር ወፍሪ ውን ኣይኮነንን ወይ ውን ሜዳታት ኣኼባታትና ኣብ ምምላእ እተመርኰሰት ውን ኣይኰነትን ። ቤተ-ክርስትያን እትነብር ዘላ ዓብዪ ፍጻመታት መራኸቢ ብዙሓን ከምኡውን ጽልዋ ዜሕድር ውጥናት ከተዳሉ ስለ እትኽእል ውን ኣይኰነትን።
ኣብ ዓለም በቲ መዓልታዊ ምስክርነት ናይቶም ኣዝዮም ብዙሓት "መሳኪን ክርስቶስ " ማለት ንሓጥኣን ይቕረ ብምባል እትህቦ ምስክርነት — ጽባቐ ናይቲ ዘድሕንን ተስፋ እትህቦ ምስክርነት — ኢያ ኣብ ዓለም እትግለጽ ። ቤተ-ክርስትያን ኣብ ቅድሚ ዓለም ደው ኢላ ንዅሉ ሰብ ናብ ኢየሱስ ክጥምተሉ ዝኽእል ኣጋጣሚ ኢያ እተቕርበሉ።
(ብአንድረያ ቶርኔል)