ሽማግለ ሓለዋ ትሕቲ ዕድመ ሕጻናት፥ ዓመታዊ ጸብጻብ ዕዮ

ስምዖን ተ. ኣርኣያ - ሃገረ ቫቲካን
እቲ 2023 ዓ.ም. ዚሽፍን ብዛዕባ ኣብ ሓለዋ ትሕቲ ዕድመ ሕጻናት መምርሕታትን ኣሰራርሓታትን ቤተ - ክርስትያን ዚገልጽ ናይ መጀመርታ ዓመታዊ ጸብጻብ ዕለት 29 ጥቅምቲ 2024 ዓ.ም. ኣብ ቤት ጽሕፈት ቅድስቲ መንበር ዜናን ክፍሊ ማሕተምን ሕንጻ ቤተ ክርስቲያን ኣብ ሓልዮ ትሕቲ ዕድመ ሕጻናት ዘሳለጠቶ ዕዮን ፍጻሜታትን ጳጳሳዊ ሽማግለ ሓለዋ ትሕቲ ዕድመ ሕጻናት ወግዓዊ ከም ዝገበሮን፥ ነቲ ጻብጻብ ንምቕራብ ኣብ ዝተዋህበ ጋዜጣዊ መግለጺ ናይቲ ጳጳሳዊ ሽማግለ ኣቦ መንበር ካርዲናል ሾን ፓትሪክ ኦማሊ፡ ነቲ ዓመታዊ ጸብጻብ ብሓላፍነት ዚከታተል ክኢላ ሕጊ ማውድ ደ ቦር - ቡኪክዮ፣ ናይቲ ጳጳሳዊ ሽማግለ ዋና ጸሓፊ ኣቡነ ሉዊስ ማኑወል ዓሊ ሄሬራ፣ ተራዳኢት ዋና ጸሓፊ ናይቲ ጳጳሳዊ ሽማግለ ዶክተር ተሬዛ ሞሪስ ኬትልካምፕ ከም ዝነበሩን ኣብ ርእሲ እዚውን ኣብ መላእ ዓለም ንመሰላት እቶም ካብ ህስያ ገለ ገለ ኣባላት ውሉደ ህነትን ገዳማውያንን ዝደሓኑ ዘነቓቕሕ ኣባል ናይቲ ጳጳሳዊ ሽማግለ ኹዋን ካርሎስ ክሩዝ ከምኡውን ኣባል ማሕበር ደናግል ቅድስተ ማርያም ፍቕሪ ሕያዋይ ጓሳን ኣተሓባባሪት ካቶሊካዊ ዓለም ሓቆፍ ጉዳይ ክንክን ቆልዑ እናቴ ኒሉካ ፐረራ ከም ዝሓበራ ዜና ቫቲካን ኣመልኪቱ።
ምሉእ ትሕዝቶ እቲ ጸብጻብ ኣብ ወግዓዊ መርበብ ሓበሬታ ናይቲ ጳጳሳዊ ሽማግለ ሓለዋ ትሕቲ ዕድመ ሕጻናት ክተረኽብዎ ከም እትኽሉ ንሕብር፥ Annual Report on Church Policies and Procedures for Safeguarding - ዓመታዊ ጸብጻብ መምርሕታትን ኣገባባትን ቤተ ክርስቲያን ኣብ ምክንኻን (ትሕቲ ዕምጸ ሕጻናት)።

እቲ ጸብጻብ ክንክን - ሓለዋ ትሕቲ ዕድመ ሕጻናት ንስጒምቲ ቤተ ክርስቲያን ዘጉልሕ ኮይኑ፡ ዞባዊ ሕጽረታትን ህጹጽ ስጉምቲ ዝውሰደሎም መዳያትን እውን ዘቓልዕ ከም ዝኾነን ጳጳሳዊ ሽማግለ ሓለዋ ትሕቲ ዕድመ ህጻናት ኣብ 2014 ዓ.ም. ብውሳነ ር.ሊ.ጳ. ፍራንቸስኮ ካብ ዝፍጠር ንፈለማ እዋን ዘቕረቦ ሰፊሕን ዓሚቕን ዓመታዊ ጸብጻቡ ኣስታት 50 ገጻት ዘለዎ ሰነድ ውጽኢት ናይቲ ኣብ መላእ ሓሙሽተ ኣህጉራት - ኣብ ማሕበረሰባት ቤተክርስትያንን ኣብ ውሽጢ ሮማዊ ኩርያን - ዝተኻየደ መርመራታትን መጽናዕትታትን ብዝርዝር ዘቕርብ ብሞድ ደ ቦኤር - ቡኲይኪዮ ምኩር ተሓላቒ መሰላት ትሕቲ ዕድመ ህጻናት ናይ ዝምራሕ ጉጅለ ጽዑቕ ስራሕ ውጽኢት ከም ዝኾነን፡ ንጽንዓት ናይቶም ግዳያት ዘመልክት፡ ምልክት ጽንዓት ዝኾነት ገረብ፡ ኣብ ገጽ ናይቲ ጸብጻብ ተነቢሩ ከም ዘሎ ዜና ቫቲካን ይሕብር።

ር.ሊ.ጳ. ፍራንቸስኮ ነዚ ሽማግለ ሓለዋ ትሕቲ ዕድመ ሕጻናት ኣብ መላእ ዓለም ደረጃታት ሓለዋ ንምምሕያሽን ኣብ ውሽጢ ቤተ ክርስቲያን ንዝፍጸም ግህሰት ብዘላቒ መንገዲ ንምክልኻል ዝሕግዙ ስጉምትታት ንምምዕባልን ትእዛዛዊ ሓላፍነት ከም ዝሃቡን እቲ ኣካል፡ ኣድላዪ ጽገናታትን ባህሊ ምክልኻልን እናመስረተ፡ ንግዳያት ግህሰት ድምጺ ንምሃብ ዝዓለመ ምዃኑ ዜና ቫቲካን የዘኻኽር።

“. . . ነቶም ግዳያት ሓበሬታ ብቐሊሉ ከም ዝረኽቡ ክንገብሮም ንደሊ። ኵሉ እቲ ሓበሬታ ምስቲ ዝቐርብ ሓበሬታ ዚተሓሓዝ ነዘበለ ተበጻሒ ክኸውን ንደሊ፡ ብሓጺሩ እቲ ሓበሬታ ግልጽን ብኹሉ ዝብጻሕን ክኸውን ንደሊ። እዚ ኸምዚ ኢሉ እንከሎ እቲ ጸብጻብ ኣብ ዓቕለሲያውያን ተቕዋማት ሓላፍነት ናይ ምስካም ግቡእነት መተካእታ ዘይብሉ ኣድላይነት ምዃኑ ብምምልካት። ንጕዳያት ህስያ ብውጽኢታዊ መገድን ብጽንዓትን ንምቍጽጻር ኣብ መንጎ ሰበ - ስልጣን ቫቲካን ጥብቂ ምትሕብባር የድሊ”

ዝብል ሓሳብ ዝተነብሮ ሰነድ ምዃኑ ዜና ቫቲካን ይሕብር።

ከባብያዊ ብድሆታትን ምዕባለታትን

ርኡይ ክፋል ናይቲ ጸብጻብ ብዛዕባ ኩነታት ሓለዋ ትሕቲ ዕድመ ሕጻናት ኣብተን ዞባውያን ኣብያተ ክርስቲያን ዝምልከት እዩ። እቲ ጳጳሳዊ ሽማግለ ሓለዋ ትሕቲ ዕድመ ሕጻናት ዓመታዊ ካብ 15 ክሳብ 20 ሃገረ ስብከታት ብምምርማር ምዕባለታት ብምትንታንን ምምሕያሽ ክግበር ዝድርኹ ተኽእሎታት የለሊ። ኣብዚ ቀረባ እዋን ኣብ ሜክሲኮ፡ ቤልጅየም፡ ፓፑዋ ኒው ጊኒን ካሜሩንን ከምኡ’ውን ኣብ ማሕበር ልኡካነ ወንጌልን ኮንሶላታን ኣብ ማሕበር መንፈስ ቅዱስን (ካህናትን ደናግልን) ተዛማዲ መጽናዕትታት ምኽያዱ እቲ ጸብጻብ ክሕብር እንከሎ፥ ብፍላይ ኣብ ገለ ዞባታት ኣመሪካ፡ ኤውሮጳን ኦቻይናን ዘተባብዕ ምዕባለ ከም እተራእየን ድሮ ንሓለዋ ትሕቲ ዕድመ ሕጻናት ዝኸውን ርኡይ ጸጋታት ከም ዘሎን። ማዕረ ማዕሪኡ ኣብ ዞባታት ኣፍሪቃ፡ ኤስያን ማእከላይን ደቡብን ኣመሪካን ርኡይ ክፍተታት ምህላዉ ይሕብር፡ መብዛሕትኡ ግዜ ኣድለይቲ መሓውራትን ጸጋታትን ይጎድሉ። ስለዚ እቲ ጳጳሳዊ ሽማግለ ብዓለም ሓቆፍን ከባብያውን ደረጃ ኣብያተ ክርስቲያን ዝያዳ ምትሕግጋዝ ከርእዩ ይጽውዕን ብቑጠባ ዝደኸዩ ዞባታት ንዝርከቡ ማሕበረሰባት ቤተክርስትያን ዝያዳ ደገፍ ክግበረሎም ዝጣበቕ ምዃኑ ዜና ቫቲካን የነጽር።

ኣብ ሮማዊ ኩርያ ዝርከብ ሓደ ዓይነት መለክዒታት

ካልእ ማእከላይ ነጥቢ ናይቲ ጸብጻብ፡ ናይ ኩርያ ሮማና ተራ ከም መተሓላለፊ ንዝያዳ ምዕባለን ዝርጋሐን መከላኸሊ ስጉምትታት ምዃኑ ይሕብር። እዚ ድማ ኣብ ኩርያ ዝያዳ ግሉጽነት ክህሉ ጥራይ ዘይኮነስ፡ ኣብ ነፍሲ ወከፍ ዞባ ዓለም ንዝርከቡ ግዳያትን ካብ ሞት ዝደሓኑን ተመሳሳሊ ደረጃታት ሓለዋ ንምርግጋጽ፡ ደረጃታትን ንጹር ናይ ርክብ መሓውራትን ክግበር ዝሓትት እዩ። ብተወሳኺ ጳጳሳዊ ሽማግለ ብክፍሊ ናይ ዓንቀጸ እምነት ዝሓልይ ናይ ቅድስቲ መንበር ላዐልዋይ ቤት ጽሕፈት ክፍሊ ጉዳያት ተቖጻጻሪ ስርዓትን ሕግን ዘቕረቦ ጸብጻብ ጭብጥታት ብኣሃዝ ድሩት ምዃኑ ነቒፉ፡ ንጉዳያት ግህሰት ብዝበለጸ ውጽኢታዊ መንገዲ ንምስዓብ እቲ ጸብጻብ ዝያዳ ንኹሉ ተበጻሒ ክኸውን ኣለዎ እንክብል ጻውዒት የቕርብ።

ኣብ ጎደና ምዕባለ ዝርከባ ሃገራት ውጥናት ምክልኻል ምድንፋዕ

እቲ ጸብጻብ ንመጀመርታ ግዜ እተፈላለያ ትካላት ዕቝባ ሕጻናት ዝሃበኦ ጭቡጥ ሓበሬታ ዝሓዘ ክኸውን እንከሎ፡ ንኣብነት እቲ ኣብ ደቡባዊ ዓለም ንዘሎ ዓቕለስያዊ መሓውራት ብቑጠባን ብክኢላታትን ንምድጋፍ እተገብረ ተበግሶታት ብምሕባር፡ ነዚ መደብ እዚ እውን ኣብ 2023 ዓ.ም. ናይ ኢጣልያ ቤት ምኽሪ ጳጳሳት 500 ሽሕ ዩሮ ካብ ጳጳሳውያን ትካላት ድማ 100 ሽሕ ዶላር ኣመሪካ ከም ተለገሰን፡ ካብቲ ኣብቲ ኸባቢ ዘሎ ናይ ጸብጻብ ኣገባብ ምኽሪ ዝህብ ማእከላት ከምኡውን መራኸቢታት ንምስፋሕ ንዝግበር ጻዕሪ ንምድጋፍ ዝሃቀነ እውን ምዃኑ ዜና ቫቲካን የመላኽት፡

ጻውዒት ናብ መሪሕነት ቤተ ክርስቲያንን ንቤተ ክርስቲያን ዓለምን
እቲ ጸብጻብ እዚ ቤተ ክርስቲያን ብምልእታ ዓመጽን ማህሰይትን ምክልኻል ከም ሓባራዊ ሓላፍነት ገይራ ንኽትርእዮ ምሕጽንታ ብምቅራብ "ባህሊ ዕቝባ" ምድንፋዕን ከምኡውን ፍትሓውን ውሑስን ቦታ ንምፍጣር ዓለምለኻዊ መሪሕነት ቤተ ክርስቲያን ተሓታቲ ክኸውን ምግባር ድማ ኣገዳሲ ምዃኑ የጉልሕ።