Pàpa Franswa: abotami na Maria, Yezu akopesa lisusu lokumu la yé na bomoyi ya banso.
Albys KBD cp – Kinshasa /RDC
Eyenga ya Maria Mama wa Nzambe, ezali feti eye ekofungolaka mobù, mpo milùlù mya yango ekosalemaka o mokolo ya yambo ya mobù. Na libakù lina, Pàpa Franswa akambaki misa ya moklo yambo (1er ) ya sanz ya yanuali 2025 o kati ya baziliki ya Mosantu-Petelo, elongo nà ebele ya basalisi bya misa mpe ya ebele ya bandimi. Tata Mosantu alobi ete: «na libandela ya mobù ya sika Mokonzi apesi, esengeli kotombola miso mya biso epai ya Maria». Lokola mama, Maria akozongisaka biso na Yezu, akolobelelaka Yezu, akomemeke biso na Yezu mpe “akozongisaka biso na bondeko bwa biso nà kristu mwana wa yé”. Nde bongo eyenga eye ekozongisaka biso lisusu na mobombamo ya eyenga ya mbotama ya kristu oyo, “Nzambe akomi moto lokola biso na libumu ya Maria”, ye azali ezibelo wapi epayi Kristu akoteli na mokili, lolenge esengeli biso tokota na ekuké ewuti kofungwamela biso.
Nzambe akomi moto na libumu ya moto mpe abotami na mwasi
Liloba “abotami na mwasi” ekotinda yambo na Noele, mpo akolimbola liloba ekomaki moto, elendisi Franswa. Apostolu Polo alobi ete, nyonso elingi kolimbola ete, “Nzambe akomi solo moto o kati ya libumu ya moto”, Pàpa abeti nsete lisusu nakoloba ete: “abotami na mwasi moko” asalemi na Makila na mayi. Azalaki na elongi mpe azwaki nkombo, akosenge biso tozala na bondeko nàyé. Mpo ya kolakisa bonzenga bwa mobombamo mona, Mosantu Pàpa alobelaki bokokani ebombamà na bomoto bwa kristo: “Awuti na Nzambe kasi abongwani na nzoto ya mosuni na libumu ya Ngodo Maria; Awuti o likolo, kasi ayei kovanda na bozindo bwa mabele; Azali mwana wa Nzambe, kasi amikomisi mwana wa moto. Azali elilingi lya Bokasi bwa Nzambe mei, kasi ayei na botaù, atako azangi lisumu, Nzambe tata akokokisa yé na lisumu (2 co 5, 21) Abotami na mwasi, azali moko wa biso, yango wana akoki kobikisa biso”.
Yezu akolakisa biso Nzambe na botaù bwa bomoto ye, nakosalisa bato bataù
Na kokoba kololela likanisi ya apostolu polo, Franswa alobi ete “kobotama na mwasi” elekisi solo bomoto bwa kristu oyo “amimonisi na botaù bwa nsuni” mpe na “botaù ya bomwana”. Tango bayaki kogumbamela yé, bakengeli mpata bamonaki ata eloko ya monene to ya motuya te, soki te kaka Maria nà Yozefu mpe na mwana alali o eleyelo, “kozanga libateli, pete, asengeli na bilamba mpe miliki, bosimbisimbi nà bolongo” lokola mwa nyonso. Bomoyi bwa ye mobimba elakisi, mokano ya yé na botaù mpe bonsomi bwa yé ya kopono. Asali makamwisi minene kasi amilakisi te lokùmù ya kibonzambe bwa ye mpo na kokonza basusu lokola zabolo ayebisaki yé. Abimisi bolingo bwa Nzambe na bonzenga ya bomoto bwa ye, tango akaboli bomoto bwa ye nà bomoyi ya mokolo na mokolo ya mpasi mpe ya kolota. “afungolaki misu ya bakufàmiso, na kobondo baye babungà”, alakisi bomawa bwa yé na bakoni ya nzoto mpe ya molimo. Manso mana, mpo “Yezu akolakisa biso Nzambe na bomoto bwa ye ya botaù, na kobatela bayé bazali na botaù”.
Maria akomeme biso na mobombamo ya Yezu mwana wa yé.
Na kolobela lisusu mama wa Nzambe; Pàpa akolakisa ete, elenge mwasi ya Nazarete “akomeme biso sé na mobombamo ya mwana wa yé, Yezu ”. “Akokanisa biso ete Yezu ayaki na nsuni, bongo esika ya motuya oyo tokoki kokutana na ye, ezali nayino bomoyi bwa biso, botaù bwa bomoto bwa biso, oyo ya bayé bakozalaka na biso mokolo minso”. Kobelela ye lokola “mama”, ezali kondima ete “Kristu oyo abotami na Tata, abotami solo na libumu ya mwasi”. To koloba mpe ete, lokola azali mokonzi ya Tango, azali na tango ya biso, “mingimingi mobù moye mwa sika, na bozali bwa ya ya bolingo”. Lisusu tokoloba ete: azali mobikisi ya mokili, kasi tokoki kokutana mpe koluka yé na elongi ya bomoyi ya moto nyonso. Amonisama na bayé banso bazali na mposa ya libiki, na ndeko mwasi mpe ndeko mobali oyo tokokutana na ye, mpe na oyo asengeli na bokebi, boyoki, bolingo.
To bonza mobù mwa sika na Maria, Mama wa Nzambe
Na kokoba mateya mayé, Franswa abiangi na kotika mobù mwa sika na Mama wa Nzambe, mpo to yekola lokola yé, na kokundola bonene bwa nzambe na botaù; “mpo toyekola lolenge ya kosalisa ekela nyonso abotami na mwasi, na kobomba liboso lokola ye asalaki, likabo la motuya ya bomoyi: bomoyi o kati ya libumu ya mwasi, bomoyi ya bana, bomoyi ya baye bazali na minyoko, bomoyi ya babola, bomoyi ya bankoko, ya baye bavandi bango moko, ya baye bazali kokufa”.
Kotonga mboka ya kimya (boboto)
O mokolo moye ya yambo (1er) ya yanuali, mokolo ya mokili mobimba mpo ya boboto, Tata-Mosantu abiangi toyamba mbela ya Maria, oyo ya, “kobatela bomoyo, kobatela bomoyi ezoki, kopesa lokumu na bomoto ya moto nyonso abotami na mwasi”. Oyo ezali “eloko ya motuya mpo ya kotonga mboka na kimya (boboto)”. Mpo na kokanisa nsango ya yé mpo na 58ème mokolo ya mokili mobimba ya kimya, Franswa abeti nsete na “komipesa mpo na kokolisa limemya ya lokumu ya bomoyi ya moto, ut’o libumu kin’o liwà ya nzambe, n antina ete moto nyonso alinga bomoyi bwa ye, mpe abongisa kilobi ya yé na elikya”.
Mpo na bosukisi, Tata Mosantu alobeli lisusu likambo ya komikitisa ya Nzambe. Na ndakisa ya bakengeli mpata, Maria akolakisa biso, nzambe oyo akosutukisaka biso seko, akoyà na bongengi bwa likolo te kasi na boke bwa eleyelo. Papa asengi tobonzela Maria, mama wa nzambe, mobù moye mwa sika ya Jubilé, mituna mya biso, “bomitungisami bwa biso, minyoko bya biso, bisengo bya biso, mpe inso to memi o mitema”. “To bonzela ye mokili mobimba, mpo ete elikya ebotama lisusu, mpe kimya ekola mpo ya bato banso na mabele”. Na nsuka, abiangi bandimi banso bazalaki o kati ya basiliki Mosantu petelo, na koloba mbala misato: “Mosantu mama wa nzambe, Mosantu mama wa nzambe, Mosantu mama wa nzambe”
Matondi na ndenge otangi mokanda eye. Soki olingi kozwa basango tango inso, mikomisa na manaka na biso ya basango na kofina awa